Biuletyn #prosteNGO – 16 - 29 września 2024 r.

Biuletyn #prosteNGO ma służyć wymianie informacji na temat tego, co się dzieje w procesie stanowienia prawa dla NGO i w procesach rzeczniczych na jego rzecz. Zachęcamy chętne osoby i instytucje do współpracy. Biuletyn dostarcza faktów i tez do środowiskowej dyskusji.

SPIS TREŚCI

W SKRÓCIE
1. W planach legislacyjnych (Ułatwienia zmian w programach operacyjnych, NIW o ustawie „pożytkowej”?)
2. W procesie legislacyjnym (Vat i pomoc powodzianom, Równouprawnienie i przeciwdziałanie przemocy w sporcie, Ustawa powodziowa, Ustawa powodziowa c.d, WOT i Rezerwa, Ustawa „pożytkowa”, KGW, Ustawa lobbingowa, Straże pożarne, Ochrona ludności i obrona cywilna)

PROGRAM RZECZNICZY OFOP
1. Propozycje dotyczące uproszczeń dla III sektora (Szkoła Reprezentacji i Partycypacji Społecznej, Prawo i podatki w trzecim sektorze, Organizacje pozarządowe czy pożytku publicznego)
2. Minister ds. społeczeństwa obywatelskiego – monitoring (BIP, Uwagi do projektów sejmowych)

DZIEJE SIĘ

TEMATY DO DYSKUSJI
1. Czy wiesz, że… (1938)

W skrócie

W planach legislacyjnych

Ułatwienia zmian w programach operacyjnych. W planach projekt uchwały Rady Ministrów w sprawie upoważnienia Ministra Funduszy i Polityki Regionalnej do przyjmowania zmian w programach służących realizacji Umowy Partnerstwa dla realizacji polityki spójności 2021-2027 w Polsce ID57 (Kliknij), który ma pozwolić „na przyspieszenie i uproszczenie systemu realizacji krajowych programów na lata 2021-2027 współfinansowanych ze środków polityki spójności w związku z procedowaniem zmian na poziomie ministra właściwego do spraw rozwoju regionalnego”. Na stronie RCL-u jest już odpowiednia zakładka (Kliknij), ale jeszcze (28.09) bez treści.
NIW o ustawie „pożytkowej”? Wysłaliśmy do NIW zapytanie „Na posiedzeniu Grupy roboczej do spraw uproszczeń prawnych dla organizacji pozarządowych otrzymaliśmy informację, że NIW przesłał do KPRM swoje propozycje zmian w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Bardzo prosimy o ten dokument i informacje w jakim trybie był przygotowywany”.

W procesie legislacyjnym

Na poziomie rządowym

Vat i pomoc powodzianom. Rząd procedował projekt rozporządzenia Ministra Finansów zmieniającego rozporządzenie w sprawie obniżonych stawek podatku od towarów i usług nr 888, w którym wzięto pod uwagę tylko „organizacje pożytku publicznego”, a nie wszystkie organizacje pozarządowe prowadzące działalność pożytku publicznego.

Komentarz: Mimo sytuacji powodziowej zaproszono organizacje do konsultacji, choć czasu na ich przesłanie było niewiele – od popołudnia do 9 rano. Mimo to Stowarzyszenie Dialog Społeczny złożyło swoje uwagi (Kliknij), które następnie wsparła Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych. Uwagi te ostatecznie nie zostały uwzględnione. Nie wiemy jednak czy były w ogóle brane pod uwagę – bo ciągle (28.09) nie mamy informacji o zgłoszonych uwagach (tak w konsultacjach jak i uzgodnieniach międzyresortowych). Dlatego wystąpiliśmy do RCL-u o informację 17.09. zostało ogłoszone Rozporządzenie Ministra Finansów zmieniające rozporządzenie w sprawie obniżonych stawek podatku od towarów i usług. „Niestety na stronie RCL ciągle nie ma uzupełnionej informacji o przebiegu procesu legislacyjnego. Czy i kiedy na stronie RCL-u pojawią się ww. informacje, w tym podsumowanie procesu uzgodnień i konsultacji?” Ważne jest nie tylko to czy Ministerstwo Finansów odniosło się do uwag organizacji pozarządowych, ale też czy Minister ds. Społeczeństwa Obywatelskiego miała do tego rozporządzenia uwagi i jakie.

Dodajmy, że w Sejmie Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Jarosław Neneman informował „konstrukcja jest nieco inna, niż poprzednicy to robili, mianowicie jeśli to wsparcie idzie przez samorządy, przez organizacje pożytku publicznego i jeszcze przez inne instytucje, wtedy to zwolnienie przysługuje. Poprzednicy nie mieli zaufania do jednostek samorządu, więc to wsparcie nie mogło tak iść. Wprowadzamy też – już jest podpisane – rozporządzenie o zerowej stawce VAT dla darowizn, dla materiałów budowlanych. Tu powielamy rozwiązania, które były wprowadzone przy poprzednich klęskach” (Kliknij). Trudno w takim wypadku nie odnieść wrażenia, że mamy teraz do czynienia z brakiem zaufania… do organizacji nie będących OPP.

Równouprawnienie i przeciwdziałanie przemocy w sporcie. Projekt ustawy o zmianie ustawy o sporcie i niektórych innych ustaw UD32 stanął na Komitecie Stałym Rady Ministrów,

Komentarz: Rzecz dotyczy klubów i związków sportowych (pisaliśmy o tym w Biuletynie 75 i 81), ale warto przyglądać się tym rozwiązaniom gdyż, niezależnie czy uzna się je za narzucanie rozwiązań czy próbę przeciwdziałania patologiom, jest to znacząca ingerencja w działalność pewnego typu organizacji pozarządowych. O ile wiemy Minister ds. Społeczeństwa Obywatelskiego nie zgłosił uwag do tego projektu.

Ustawa powodziowa. Projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi oraz niektórych innych ustaw (UD138) bez konsultacji został skierowany Sejmu. Patrz niżej.

Komentarz: ustawa mówi m.in. o sytuacji gdy niemożliwe jest wykonanie zadania publicznego w związku z powodzią i o współpracy organizacji w zadaniach realizowanych przez Instytut Rozwoju Języka Polskiego im. Świętego Maksymiliana Marii Kolbego. Dodatkowo przedsiębiorcy mogą otrzymywać jednorazowo świadczenie interwencyjne na wsparcie dalszego prowadzenia działalności gospodarczej. Na taką pomoc nie mogą liczyć organizacje nie prowadzące działalności gospodarczej. O ile wiemy Minister ds. Społeczeństwa Obywatelskiego nie zgłosił oficjalnie uwag do tego projektu.

Na poziomie parlamentarnym

Ustawa powodziowa c.d. Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi oraz niektórych innych ustaw 25 września wpłynął do Sejmu (druk nr 672, autopoprawka druk nr 672-A). Po pierwszym czytaniu skierowano do Komisji Nadzwyczajnej do spraw działań przeciwpowodziowych i usuwania skutków powodzi z roku 2024.

Komentarz: Ustawa będzie teraz procedowana i być może pojawią się poprawki. Warto tu przytoczyć słowa posłanki Małgorzaty Tracz (Koalicja Obywatelska), które, mamy nadzieję, znajdą odzwierciedlenie w zapisach ustawy „Uważam jednak, że powinniśmy pójść krok dalej, a mianowicie zapewnić wsparcie finansowe dla tych organizacji pozarządowych, które doświadczyły fali powodziowej i mają zniszczone budynki, sprzęt. Przykładem jest np. Fundacja Pod Psią Gwiazdą, która prowadzi schronisko w Kłodzku. Tam pracownikom, wolontariuszom udało się uratować, ewakuować zwierzęta, ale (Dzwonek) fala powodziowa zalała budynki, zalała sprzęt. Teraz potrzebne są środki na remont, na wyposażenie i stąd moje pytanie: Czy możemy także zapewnić wsparcie finansowe na remont i odbudowę siedzib dla organizacji pozarządowych? (Oklaski) (Kliknij)

WOT i Rezerwa. Rządowy projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wsparcia przedsiębiorców zatrudniających żołnierzy Obrony Terytorialnej lub żołnierzy Aktywnej Rezerwy (druk numer 673) po pierwszym czytaniu został skierowany czytanie na posiedzeniu Sejmu do. Komisji Finansów Publicznych

Trudno połączyć ten temat z organizacjami, a jednak. W dyskusji na sali sejmowej posłanka Żaneta Cwalina-Śliwowska (Polska 2050 – Trzecia Droga) zwróciła uwagę na ciekawy aspekt: „w przyszłości bardzo chciałabym, aby w ten sposób zostali docenieni ludzie, którzy działają na rzecz drugiego człowieka. Mam na myśli tych, którzy działają w przedsiębiorstwach i w organizacjach (Dzwonek)
ekonomii społecznej, organizacjach pozarządowych, ochotniczych strażach pożarnych. Myślę, że można by było pomyśleć o jakimś sposobie doceniania ludzi, którzy po zakończeniu swojej pracy zawodowej na etacie idą i pracują dla innego człowieka zupełnie bezinteresownie. Dziękuję”. Z kolei poseł Tadeusz Tomaszewski (Lewica) pytał „Czy państwo rozważali możliwość funkcjonowania
tego rozwiązania odnośnie do podmiotów, które nie są przedsiębiorcami, a są np. organizacjami pozarządowymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej? Tych organizacji (Dzwonek), począwszy od związku sportowego, klubu, innych organizacji, jest dużo i tam zapewne też są takie osoby, które są żołnierzami Wojsk Obrony Terytorialnej. Dziękuję. (Oklaski). Do pytania odniósł się Wiceprezes Rady Ministrów, Minister Obrony Narodowej, Władysław Kosiniak-Kamysz „Jestem zwolennikiem preferencji w zamówieniach publicznych, jeśli chodzi o działalność społeczną, o charakter odpowiedzialności społecznej. To wsparcie dla tych, którzy albo realizują ważną misję państwa, to
dotyczy właśnie żołnierzy Wojsk Obrony Terytorialnej i aktywnej rezerwy, albo potrzebują wsparcia
społecznego, to dotyczy ekonomii społecznej, przedsiębiorstw społecznych czy osób z niepełnosprawnością. Państwo ma nie tylko prawo, ale i obowiązek pokazywać, że firma, która aktywnie włącza się w działalność społeczną, promuje różne dobre postawy lub oddaje swojego pracownika na użytek ojczyzny, powinna mieć lepsze warunki startu w przetargach publicznych. To jest oczywiście ograniczone do pewnych wartości. To nie jest dostępne dla każdego kontraktu. Chodzi jednak szczególnie o te mniejsze kontrakty budowlane do kilkudziesięciu milionów euro czy kontrakty zakupowe do niższych sum. To jest bardzo potrzebne, bo pokazuje, jak państwo docenia
przedsiębiorcę, który jest odpowiedzialny społecznie” (Kliknij). Jednak o organizacjach nie prowadzących działalności gospodarczej ani słowa. Na etapie rządowych projekt nie był konsultowany. O ile wiemy Minister ds. Społeczeństwa Obywatelskiego nie zgłosił oficjalnie uwag do tego projektu.

Ustawa „pożytkowa”. Odbyło się kolejne posiedzenie podkomisji stałej ds. współpracy z organizacjami pozarządowymi, na którym doprecyzowano zapisy ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie dotyczące UEPiK-u (Kliknij). Propozycje te zostaną zaprezentowane już niedługo na Komisji Polityki Społecznej i Rodziny (PSR).

Komentarz: Wygląda na to, że uzgodnione z organizacjami zapisy (w tym także dotyczące podstawowego postulatu zmiany załącznika do rozporządzenia) wejdą w życie od stycznia 2026 roku, zaś kwota 1 mln. złotych jako górnej granicy stosowania UEPiK-u – co jednak budzi wątpliwości tych co pomagają organizacjom w ich codziennej działalności – już od stycznia 2025 roku. Zobaczymy.

KGW. Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o kołach gospodyń wiejskich oraz ustawy o społeczno-zawodowych organizacjach rolników jest już po pracach w Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi (Kliknij).

Ustawa lobbingowa. Komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa druk nr 650 został przyjęty przez Sejm (II i III czytanie 25 września).

Komentarz: Warto zwrócić uwagę na głosy pojawiające się w dyskusji wokół tego projektu. Przytoczymy trzy fragmenty wypowiedzi, które pokazują różne, merytoryczne, oceny tego projektu. Poseł Kazimierz Smoliński (Prawo i Sprawiedliwość) „w projektach poselskich mamy obowiązek prowadzenia konsultacji społecznych, a w tym projekcie zaprezentowanej zmiany dotyczącej ustawy o działalności lobbingowej jest zapis, że mogą być przeprowadzone konsultacje społeczne. Wobec tego też uważamy, że taki zapis powinien być zmieniony”. Posłanka Wanda Nowicka (Lewica) „Projekt ten wprowadza konsultacje społeczne jako nową formę partycypacji obywatelskiej, co stanowi istotny krok w kierunku zwiększenia transparentności procesu stanowienia prawa oraz aktywizacji społeczeństwa w kształtowaniu legislacji. Lewica od lat zajmuje stanowisko, że udział obywateli w procesie tworzenia prawa jest fundamentem demokracji. Prowadzenie konsultacji społecznych uwzględniające możliwość zgłaszania uwag przez osoby fizyczne, prawne oraz inne podmioty otwiera nowe możliwości komunikacji obywateli z władzą ustawodawczą. Wierzymy, że dostępność tego narzędzia w formie elektronicznej i wykorzystanie zaufanych metod uwierzytelniania uczynią ten proces bardziej efektywnym i dostępnym dla szerokiej grupy zainteresowanych”. Poseł Grzegorz Adam Płaczek (Konfederacja) „Przypatrując się dotychczasowym działaniom parlamentu i komisji sejmowych oraz patrząc na to, iż niemal praktyką stało się ignorowanie nieprzychylnych opinii niektórych instytucji, mało prawdopodobne wydaje się, że nowa instytucja konsultacji społecznych zmieni diametralnie proces legislacyjny. (…) Nie ulega wątpliwości, że Sejm powinien zająć się raczej naprawą samej ustawy o działalności lobbingowej, która wciąż wzbudza obawy i kontrowersje. Wprowadzamy konsultacje społeczne, bo tak chce Unia, a wciąż przecież nie wprowadziliśmy wystarczająco precyzyjnych definicji działalności lobbingowej (…)” (Kliknij).

Straże pożarne. Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o ochotniczych strażach pożarnych oraz niektórych innych ustaw druk nr 603, został po I czytaniu skierowany do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych.
Ochrona ludności i obrona cywilna. Sejm po pierwszym czytaniu skierował rządowy projekt ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej, zawarty w druku nr 664, do Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych.

Komentarz: To ważny akt prawny dla organizacji i warto się mu specjalnie przyglądać. O tym co może być w nim dla organizacji interesujące pisaliśmy w poprzednich Biuletynach (81, 84, 85, 86)

Program rzeczniczy OFOP-u – rzecznictwo krajowe

Propozycje dotyczące uproszczeń dla III sektora

Szkoła Reprezentacji i Partycypacji Społecznej. OFOP, wraz z partnerami (Fundacja im. Roberta Schumana, Centrum Rozwoju Inicjatyw Społecznych CRIS, Fundacja Trzeci.org) przygotowuję kolejną edycję szkoły. Już niedługo szczegółowe informacje.
Prawo i podatki w trzecim sektorze. Ruszyły zapisy na VIII Polsko-Hiszpańską Konferencję Naukową. Konferencja rozpoczyna się już 10 października! Formularz rejestracyjny, Pełny program wydarzenia
Organizacje pozarządowe czy pożytku publicznego. OFOP wsparł stanowisko Stowarzyszenia Dialog Społeczny (Kliknij) w ramach konsultacji projektu rozporządzenia Ministra Finansów zmieniającego rozporządzenie w sprawie obniżonych stawek podatku od towarów i usług nr 888, w którym wzięto pod uwagę tylko „organizacje pożytku publicznego”, a nie wszystkie organizacje pozarządowe prowadzące działalność pożytku publicznego.

Minister ds. społeczeństwa obywatelskiego – monitoring

BIP. Na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Ministra ds. Społeczeństwa Obywatelskiego, Przewodniczącego Komitetu ds. Pożytku Publicznego i samego Komitetu ds. Pożytku Publicznego zamieszczono 20.09.2024 nowe dokumenty 1) Plan Prac Komitetu do spraw Pożytku Publicznego na 2024 (Kliknij), 2) Sprawozdanie z realizacji zadań Komitetu do spraw Pożytku Publicznego za 2023 (Kliknij), 3 Protokoły z posiedzeń KPP z 30.01.2024, i z 17.07.2024.

Komentarz: Bardzo cieszy, że na stronie BIP-u pojawiają się ważne dokumenty. To dobra praktyka. Pozostaje nadal pytaniem czy 1) Program prac KPP był zatwierdzony przez samo KPP, a następnie przez Radę Ministrów i czy 2) Sprawozdanie z realizacji zadań nie powinno być bardziej dopracowane tak pod względem merytorycznym (wiemy, że „w roku 2023 do Przewodniczącego Komitetu wpłynęło łącznie ponad 1100 projektów aktów legislacyjnych i programowych z prośbą o wyrażenie opinii, stanowisko czy zgłoszenie ewentualnych uwag”, ale nie wiemy ile takich stanowisk przygotowano) czy technicznym (chociażby błędy w numeracji poszczególnych rozdziałów). Niewątpliwie zaletą sprawozdania jest fakt zamieszczenia w nim wyników kontroli poszczególnych programów. Bardziej szczegółowy opis tych dokumentów wkrótce.

Rozporządzenia. Kończy się czas konsultacji rozporządzeń Przewodniczącego Komitetu do spraw Pożytku Publicznego w sprawie 1) wzorów ofert i ramowych wzorów umów dotyczących realizacji zadań publicznych oraz wzorów sprawozdań z wykonania tych zadań (Kliknij); 2) uproszczonego wzoru oferty i uproszczonego wzoru sprawozdania z realizacji zadania publicznego (Kliknij).

Komentarz: Zdając sobie sprawę jak ważna jest kwestia wadliwych rozporządzeń, które obecnie obowiązują – wielkie zaniedbanie poprzedniej władzy o czym pisaliśmy (Kliknij) – to trzeba podkreślić fakt, że proces konsultacji budzi sporo kontrowersji. Jak czytamy na ngo.pl „pierwsza od kilku lat ważniejsza nowelizacja prawa dotycząca NGO-sów nie zagościła na dobre w żadnym miejscu, gdzie prowadzi się dyskusję z przedstawicielami organizacji” (Kliknij)

Uwagi do projektów sejmowych. Poszukując miejsc, gdzie można znaleźć opinie Ministra ds. społeczeństwa obywatelskiego zgłoszone do procedowanych w Sejmie projektów ustaw (Kliknij) otrzymaliśmy taką odpowiedź: ” Biuro Komunikacji Społecznej Kancelarii Sejmu uprzejmie wyjaśnia, co następuje. Opinie do komisyjnych i poselskich projektów ustaw, nadesłane w ramach konsultacji w trybie art. 34 ust. 3 uchwały Sejmu RP z dnia 30 lipca 1992 r. – Regulamin Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej (M.P. z 2022 r. poz. 990 ze zm.), są zamieszczane w Systemie Informacyjnym Sejmu przy właściwym numerze druku sejmowego. W tym kontekście informujemy, że do Kancelarii Sejmu nie wpłynęła opinia Ministra ds. Społeczeństwa Obywatelskiego/Przewodniczącego Komitetu ds. Pożytku Publicznego do komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (druk nr 445). W przypadku projektu SH-020-53/24, nadesłane opinie zostaną zamieszczone w SIS, po nadaniu projektowi numeru druku sejmowego.

Dzieje się

Organizacje

Instytut Spraw Publicznych wystosował apel do Ministra Sprawiedliwości Adama Bodnara o bezpłatną, dostępną i wystarczającą pomoc prawną dla obywatelek i obywateli (Kliknij).

Stop łańcuchom. Ogólnopolskie Towarzystwo Ochrony Zwierząt Animals, Fundacja Viva!, Fundacja Mondo Cane i Akcja Demokracja pod obywatelskim projektem nowelizacji ustawy o ochronie zwierząt „Stop łańcuchom, pseudohodowlom i bezdomności zwierząt” zebrano 500 tys. podpisów -Mateusz Ćwierz Zebrali pięć razy więcej podpisów, niż było trzeba (Kliknij).

Apel do Prezydenta. Grupa organizacji zwróciła się do Prezydenta Andrzeja Dudu z apelem o podpisanie ustaw dotyczących Trybunału Konstytucyjnego (Kliknij)

Wolność mediów. 18 września 2024 r w odniesieniu do projektu założeń do ustawy mającej wdrożyć tzw. Europejski Akt o Wolności Mediów (EMFA) opracowany przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego grupa organizacji (Fundacja Blue Dragon Institute, Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Fundacja Stocznia, Fundacja im. Batorego, Stowarzyszenie Sieć Obywatelska Watchdog Polska, Stowarzyszenie Dziennikarzy i Twórców Radia Publicznego, Fundacja PANOPTYKON, Stowarzyszenie Gazet Lokalnych, Prague Civil Society Centre oraz Towarzystwo Dziennikarskie) ogłosiła „Uwagi organizacji społecznych do założeń do ustawy wdrażającej EMFA” (Kliknij).

Społeczne propozycje zmian w systemie wyborczym. Organizacje społeczne specjalizujące się w monitorowaniu procesu wyborczego, zaprezentowały pakiet zmian rozwiązań wymagających reformy. W wielu przypadkach powinna to być nowelizacja Kodeksu wyborczego czy ustawy o partiach politycznych, jednak niektóre kwestie dotyczą aktów wykonawczych (rozporządzeń) i/lub dotychczas obowiązującej praktyki (Kliknij).

Parlament

Nowy skład podkomisji. Podkomisja stała do spraw współpracy z organizacjami pozarządowymi (PSR02S) rozszerzyła swój skład (Kliknij). Obecnie zasiadają w niej Tomaszewski Tadeusz (Lewica) przewodniczący, Nowak Maja Ewa (Polska2050-TD) zastępca przewodniczącego, Grygorcewicz Barbara (KO), Józefaciuk Marcin (KO), Kandyba Piotr (KO), Lisowska Bożena (KO) , Smolarz Henryk (PSL-TD).
Spotkanie Zespołu. Parlamentarny Zespołu ds. Organizacji Pozarządowych i Społeczeństwa Obywatelskiego (Kliknij) spotka się w Sejmie, 8 października 2024 r. Obecny będzie minister do spraw społeczeństwa obywatelskiego, a tematem spotkania będzie 1) omówienie potrzeb organizacji pozarządowych wspierających sytuację na terenach powodziowych, 2) omówienie specustawy powodziowej, zlecanie zadań publicznych – konsultacje.
Oświadczenie poselskie. Poseł Maria Joanna Koźlakiewicz (Klub Parlamentarny Koalicja Obywatelska – Platforma Obywatelska, Nowoczesna, Inicjatywa Polska, Zieloni) przedstawiła w Sejmie „Oświadczenie poselskie w sprawie działalności organizacji pozarządowych w Polsce. Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Dziś chciałabym zwrócić uwagę na niezwykle ważną rolę, jaką pełnią w naszym kraju organizacje pozarządowe. To właśnie te organizacje – fundacje, stowarzyszenia i inicjatywy społeczne – są kluczowymi podmiotami, które wspierają różnorodne działania na rzecz społeczeństwa. Działają w obszarach, gdzie często instytucje państwowe nie są w stanie dotrzeć, oferując pomoc najbardziej potrzebującym, wspierając przestrzeganie praw człowieka, rozwój edukacji, ochronę środowiska i wiele innych kluczowych inicjatyw. Dziś, kiedy w Polsce na południu walczymy ze skutkami powodzi, działalność organizacji pozarządowych jest niezwykle ważna i praktycznie bezcenna. Organizacje pozarządowe są jednym z filarów demokratycznego państwa i stanowią wyraz aktywności obywatelskiej. Jednak w ostatnich latach ich działalność staje się coraz trudniejsza. Ograniczone i bardzo skomplikowane procedury konkursowe, biurokracja i brak stabilnego wsparcia finansowego utrudniają im realizację ważnych projektów. Tymczasem to właśnie NGOs często podejmują się zadań, które są kluczowe dla społeczności lokalnych – od wspierania seniorów, po ochronę praw dzieci czy osób z niepełnosprawnościami. Apeluję o zwiększenie wsparcia dla organizacji pozarządowych, zarówno poprzez ułatwienie dostępu do środków finansowych, jak i uproszczenie procedur biurokratycznych. W czasach gdy kryzysy społeczne i gospodarcze dotykają coraz większą część naszego społeczeństwa, ich rola jest nie do przecenienia. Zasługują na pełne wsparcie państwa, aby mogły realizować swoje działania w sposób ciągły i efektywny. Wzmacniając organizacje pozarządowe, wzmacniamy społeczeństwo obywatelskie, a tym samym całą Polskę. Dziękuję” (Kliknij).

Komentarz: Miło się słucha takich słów. Z drugiej jednak strony jest to prawda, która już wielokrotnie kierowana była do parlamentarzystek i parlamentarzystów, i w niewielkim tylko stopniu przełożyła się na zrozumienie rzeczywistych potrzeb organizacji czy dobre rozwiązania legislacyjne. Dlatego liczymy, że za słowami pójdą czyny, a panią posłankę zapraszamy do ściślejszej współpracy.

Ministra ds. społeczeństwa obywatelskiego

III posiedzenie. 19 września 2024 r. odbyło się posiedzenie Grupy ds. uproszczeń prawnych dla organizacji pozarządowych. W trakcie Grupa przyjęła stanowiska w sprawie zwolnienia organizacji z podatku CIT dla organizacji i rejestracji statutu stowarzyszeń w systemie S24 (Kliknij).

Komentarz: Te pierwsze ustalenia to wielki test na to, czy stanowiska grupy przy Przewodniczącym będą wysłuchane przez Ministra i czy Minister będzie miał moc sprawczą by realizować postulaty powołanego przez siebie gremium.

Rozporządzenia. Kończy się czas konsultacji rozporządzeń Przewodniczącego Komitetu do spraw Pożytku Publicznego 1) w sprawie wzorów ofert i ramowych wzorów umów dotyczących realizacji zadań publicznych oraz wzorów sprawozdań z wykonania tych zadań (Kliknij); 2) w sprawie uproszczonego wzoru oferty i uproszczonego wzoru sprawozdania z realizacji zadania publicznego (Kliknij).

Komentarz: Zdając sobie sprawę jak ważna jest kwestia wadliwych rozporządzeń, które obecnie obowiązują – wielkie zaniedbanie poprzedniej władzy o czym pisaliśmy wielokrotnie (Kliknij) – trzeba jednak podkreślić, że sam proces konsultacji budzi sporo kontrowersji. Jak czytamy na ngo.pl „pierwsza od kilku lat ważniejsza nowelizacja prawa dotycząca NGO-sów nie zagościła na dobre w żadnym miejscu, gdzie prowadzi się dyskusję z przedstawicielami organizacji” (Kliknij). Liczymy na więcej.

Temat do dyskusji

Czy wiesz, że…

1938 – Ustawa z dnia 8 sierpnia .o zmianie rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej o prawie przemysłowym (Kliknij), w którym zadekretowano m.in., że „istniejące cechy obowiązane są w terminie sześciu miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy niniejszej przedstawić do zatwierdzenia nowe statuty, dostosowane do przepisów ustawy niniejszej. Termin ten może być przedłużony przez władzę przemysłową wojewódzką o dalsze sześć miesięcy”.

Komentarz: Zmiany te, choć dotyczą cechów rzemieślniczych, trzeba uznać za element politycznej centralizacji państwa pod koniec II RP. Oto „właściwa dla siedziby cechu władza przemysłowa I instancji zatwierdza statut cechu i statut wewnętrzny koła czeladniczego cechu po wysłuchaniu opinii izby rzemieślniczej”. Więcej „zatwierdzenia statutu należy odmówić, jeżeli jego postanowienia są sprzeczne z obowiązującymi przepisami, a w szczególności z przepisami rozporządzenia niniejszego” natomiast można odmówić, „jeśli właściwa izba rzemieślnicza stwierdzi, że przewidziany w statucie okrąg działalności cechu nie odpowiada interesom gospodarczym danego rodzaju lub gałęzi rzemiosła. Postanowienia powyższe stosuje się odpowiednio również przy zatwierdzeniu zmiany statutu”. Było to kolejny krok, po rozporządzeniu ministra przemysłu i handlu z 1936, który wprowadzał wzorcowy statut, do zwiększenia kontroli władzy nad samoorganizacją rzemieślników. Jak czytamy w historii cechów „W praktyce władzom cechu pozostawiono tylko swobodę ustalania np. wysokości wpisowego i składek członkowskich i wpisanie organu prasowego, w którym zamieszczane będą komunikaty władz cechu, określenie liczby członków władz” (za: 500 lat. Dzieje cechu rzemiosł drzewnych w Poznaniu. Poznań 1998).

Jeszcze nie zapisałeś się na Biuletyn #prosteNGO? Możesz to zrobić poniżej!
Chcesz się podzielić informacjami lub komentarzami? Prześlij je na piotr.fraczak@ofop.eu