Stanowiska w kwestiach legislacyjnych – Minister do Spraw Społeczeństwa Obywatelskiego – Przewodniczący Komitetu do Spraw Pożytku Publicznego

Kwestie prostego prawa dla NGO to nie tylko główne ustawy, ale setki drobnych zapisów w ustawach nie odnoszących się bezpośrednio do organizacji.

Tekst niniejszy nie jest tekstem prawniczym, jest próbą spojrzenia na system prawny z punktu widzenia działacza społecznego.

W ramach monitoringu aktywności rządu w kwestiach związanych z legislacja (Kliknij) na rzecz organizacji pozarządowych, będziemy – w miarę możliwości – kolekcjonować różne stanowiska zajmowane przez osoby pełniące funkcję Ministra/Przewodniczącego. Nie chodzi tylko o to by przyglądać się aktywności tych organów w interesującym nas obszarze, ale także analizować ich punkt widzenia na kwestie związane organizacjami pozarządowymi.

2024

Organizacje i powódź

(wpis 26.10.2024)

W ramach uzgodnień międzyresortowych projektu ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi oraz niektórych innych ustaw UD149 (Kliknij) Minister ds. Społeczeństwa Obywatelskiego / Przewodnicząca Komitetu ds. Pożytku Publicznego zgłosiła swoje uwagi (Kliknij), gdzie zwraca uwagę na specyfikę działania organizacji.

  • Ze względu na formę działalności organizacji pozarządowych w rozumieniu art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie i podmiotów prowadzących działalność pożytku publicznego, o których mowa w art. 3 ust. 3 tej ustawy, proponuję, aby w projektowanym art. 22a i n. ustawy z dnia 16 września 2011 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi, warunek przyznania świadczenia interwencyjnego określony w projektowanym art. 22a ust. 2 pkt 3 (w brzmieniu: zobowiąże się do utrzymania poziomu zatrudnienia przez okres 6 miesięcy od dnia wydania rozporządzenia, o którym mowa w art. 1 ust. 2) – nie dotyczył organizacji pozarządowych w rozumieniu art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie i podmiotów, o których mowa w art. 3 ust. 3 tej ustawy, czyli podmiotów wskazanych w projektowanym art. 22a ust. la pkt 1. Analogiczne wyłączenie powinno w konsekwencji objąć projektowane regulacje z dodawanych: art. 22b ust. 2 pkt 5 oraz 22e ust. 2 pkt 2. Działalność prowadzona przez ww. podmioty nie musi wiązać się z koniecznością zatrudniania pracowników, co według aktualnie projektowanych regulacji ograniczy możliwość korzystania ze świadczenia interwencyjnego z projektowanego art. 22a ustawy z dnia 16 września 2011 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi. (podkr. PF)

Ochrona ludności

W ramach przyjętego przez Radę Ministrów projektu ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej UD70 (Kliknij) Minister/Przewodniczący przesłał swoje uwagi w ramach uzgodnień resortowych (Kliknij), a także w ramach przygotowań przed samym Komitetem Stałym Rady Ministrów (Kliknij). W stanowiskach upomniano się

  • o literalne wpisanie organizacji pozarządowych i o podmiotów określonych w art. 3 ust. 3 ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie, a także
  • „o wspieranie społeczeństwa obywatelskiego w identyfikowaniu zagrożeń, wypracowaniu modelu działań w sytuacjach stanowiących zagrożenie bezpieczeństwa oraz organizowaniu i wspieraniu społeczności lokalnych związanych z szeroko rozumianą pomocą doraźna i humanitarną” w tym „wspieranie rozwoju instytucjonalnego organizacji działających w obszarze ochrony ludności, w tym w zakresie: tworzenia stabilnych podstaw ich funkcjonowania, perspektywicznych planów działania i stabilności finansowania”.

Komentarz: Jednak ustawa – choć dostrzega organizacje – to jednak, w rzeczywistości, w system włącza jedynie te (poza bezpośrednio wymienionymi jak PCK, harcerskie czy OSP), z którymi organ ochrony ludności zawarł porozumienie o współpracy lub które uznał za „podmioty ochrony ludności”. Pytaniem jest, jak więc będzie realizowany zapis, że zadania ochrony ludności i obrony cywilnej polegają także na „uruchomieniu mechanizmów odporności społeczeństwa obywatelskiego”.

Tu warto zwrócić uwagę na pomysł, który został przez Ministra/Przewodniczącego zgłoszony i choć nie znalazł akceptacji, pokazuje pewien kierunek myślenia. Oto zaproponowano utworzenie Funduszu „Wsparcia Społeczeństwa Obywatelskiego na rzecz Ochrony Ludności, którego dysponentem jest Przewodniczący Komitetu do spraw Pożytku Publicznego”, a który miałby być „państwowym funduszem celowym”.