Biuletyn #prosteNGO ma służyć wymianie informacji na temat tego, co się dzieje w procesie stanowienia prawa dla NGO i w procesach rzeczniczych na jego rzecz. Zachęcamy chętne osoby i instytucje do współpracy. Biuletyn dostarcza faktów i tez do środowiskowej dyskusji.
SPIS TREŚCI
- W SKRÓCIE
- DZIEJE SIĘ
- PROPOZYCJE UPROSZCZEŃ I UŁATWIEŃ
- TEMATY DO DYSKUSJI
W skrócie
W planach legislacyjnych
Pracownicze Programy Emerytalne. W wykazie prac legislacyjnych rządu pojawił się projekt ustawy o zmianie ustawy o pracowniczych programach emerytalnych oraz ustawy o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego, którego celem jest m.in. wprowadzenie ułatwień w prowadzeniu PPE dla pracodawców.
Komentarz: Organizacje jako pracodawcy powinny bacznie śledzić wszystkie ustawy, które mogą nakładać na nie dodatkowe obciążenia. Dlatego warto, pamiętając o obowiązkach nałożonych na organizacje przez ustawę o PPK (Pracownicze Plany Kapitałowe), śledzić też inne rozwiązania, np. właśnie PPE (Pracownicze Programy Emerytalne)…
Partycypacja w działaniach na rzecz klimatu. Rząd przymierza sie również do projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wzmocnienia klimatycznego wymiaru polityki miejskiej. Ważna, z punktu widzenia organizacji, może być zarówno chęć większego włączenia obywateli w działania na rzecz klimatu (w tym zmiany w budżetach obywatelskich), jak i kolejne zmiany w ustawie o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.
Spółdzielnie mieszkaniowe. Jako inicjatywa Senatu przygotowywany jest projekt ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. „Projektowana ustawa wprowadza szereg zmian wychodzących naprzeciw potrzebom członków spółdzielni mieszkaniowych. Przedmiotowe przepisy m.in. doprecyzowują kwestie związane z udostępnianiem dokumentów spółdzielni mieszkaniowych, wprowadzają zmiany dotyczące wyłaniania władz spółdzielni, jak również przywracają karalność czynów polegających na działaniu na szkodę spółdzielni”.
W kierunku demokracji bezpośredniej? Grupa posłów z Koalicji Polskiej zgłosiła poselski projekt ustawy o ustanowieniu Dnia Referendalnego oraz o zmianie ustawy o referendum ogólnokrajowym, który dotyczy wprowadzenia jednego dnia w roku (pierwsza niedziela września) jako terminu przeprowadzania referendów, o którym mowa w art. 125 Konstytucji.
W procesie legislacyjnym
Na poziomie rządowym:
- Projektu ustawy o sprawozdawczości organizacji pozarządowych (UD217). Konsultacje projektu zostały przedłużone do 16 sierpnia 2021 r.
Komentarz: Konsultacje trwają. Zobaczymy, jak organizacje odniosą się do tego projektu i zawartych w nim zapisów. Wydaje się, że gest dobrej woli w sprawie przedłużenia konsultacji jest raczej symboliczny, niż mający realne znaczenie (zob. komentarz Rafała Kowalskiego Sprawozdawczość NGO. Konsultacje przedłużone do 16 sierpnia. Czyli nieprzedłużone).
- W oświacie. Duże zainteresowanie wzbudzają propozycje ministra oświaty, który z tego względu postanowił upublicznić roboczą wersję projektu ustawy dotyczącej rozwiązań w zakresie wzmocnienia roli kuratora oświaty (UD228). Projekt ten, choć nie został jeszcze przedstawiony na stronie RCL-u, już wzbudził reakcję (zob. np. Protest przeciw zmianom w prawie oświatowym). W tym samym czasie do konsultacji społecznych i do opiniowania poszedł inny Projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty i ustawy – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw (UD234) .
Komentarz: Nowelizacja (UD234) dotyczy głównie rozwiązań związanych z organizacją i sposobem przeprowadzania egzaminu ósmoklasisty i egzaminu maturalnego, ale pojawiają się tam także zapisy (zmieniające prawo oświatowe), które umożliwiają Ministrowi właściwemu do spraw oświaty i wychowania powoływanie zespołów doradczych lub ekspertów „w celu przedstawienia opinii lub ekspertyzy na jego potrzeby”, którym „przysługuje zwrot kosztów podróży”, a Minister „określi, w drodze rozporządzenia, wysokość wynagrodzenia (…), mając na uwadze adekwatność wynagrodzenia do nakładu pracy”.
- Projekt ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw. Oczekiwany, z uwagi na ułatwienie podpisywania sprawozdań, projekt ustawy o zmianie ustawy o rachunkowości oraz niektórych innych ustaw (UD154) przekazany został do Komisji Prawniczej.
Na poziomie parlamentarnym:
- Obywatelscy sędziowie? Poselski projekt ustawy o obywatelskich sędziach handlowych oraz o zmianie niektórych innych ustaw zakłada, że nowa instytucja pozwoli na pełniejszą realizację prawa do sądu, a w dalszej perspektywie przyczyni się do rozwoju społeczeństwa obywatelskiego oraz lepszego zrozumienia przez obywateli zasad funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości.
- Niezapowiedziane kontrole. Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo przedsiębiorców dotyczy jednoznacznego wskazania, że obowiązek zawiadomienia przedsiębiorcy, a więc i organizacji prowadzącej działalność gospodarczą, o zamiarze wszczęcia kontroli nie zachodzi w przypadku kontroli przeprowadzanych przez Państwową Inspekcję Pracy na podstawie ustawy o PIP.
Dzieje się
Strategia rozwoju usług społecznych
Jak informowaliśmy, Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej ogłosiło rozpoczęcie prekonsultacji „Strategii…”. Według części organizacji to krok wstecz wobec partycypacyjnie wypracowanych założeń. Organizacje, które pracowały przy Strategii oraz te, które uważają, że to słuszny kierunek zmian, wystąpiły ze wspólnym stanowiskiem (zob. Podpisz apel w sprawie Strategii Deinstytucjonalizacji).
SOS dla edukacji
Powstała strona Sieci Organizacji Społecznych (SOS) dla edukacji, która stara się zbierać propozycje organizacji społecznych działających na rzecz dobrej szkoły i mądrej edukacji.
Komisja Nadzwyczajna
Poselski projekt uchwały w sprawie powołania Komisji Nadzwyczajnej do spraw deregulacji zakłada, że Komisja zajmować się ma sprawami związanymi z ograniczeniem biurokracji, rozpatrywaniem ustaw deregulacyjnych, przeglądem i analizą przepisów regulujących kwestie społeczne, ekonomiczne i gospodarcze w celu wskazania przepisów niejasnych, niespójnych, nieskutecznych, zbędnych lub nadmiernie regulujących, występowaniem z inicjatywą ustawodawczą w celu realizacji tezy, o której mowa powyżej oraz rozpatrywaniem projektów ustaw dotyczących spraw związanych z ograniczeniem swobód gospodarczych.
Zespoły problemowe RDPP
Odbywają się spotkania Rady Działalności Pożytku Publicznego i jej zespołów (m.in. ostatnio Zespołu do spraw Sprawozdawczości w Organizacjach Pozarządowych). Niestety na stronie RDPP nie ma informacji o efektach pracy tych Zespołów.
Po wysłuchaniach
Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych wraz z innymi organizacjami zaangażowanymi w proces konsultacji Krajowego Planu Odbudowy wysłały list do Ministra Finansów, Funduszy i Polityki Regionalnej Tadeusza Kościńskiego z prośbą o spotkanie w celu przedyskutowania stanu uzgodnień projektu Krajowego Planu Odbudowy pomiędzy Komisją Europejską a polską administracją rządową. W szczególności chodzi o przedyskutowanie kształtu, roli i zakresu kompetencji oraz sposobu wyłaniania składu Komitetu Monitorującego Krajowy Plan Odbudowy. W liście jest też prośba o udostępnienie aktualnej wersji projektu Krajowego Planu Odbudowy, która jest obecnie przedmiotem uzgodnień z Komisją Europejską.
Wybory do Rady Dialogu z Młodym Pokoleniem
6 lipca 2021 r. zmieniono rozporządzenie Przewodniczącego Komitetu do spraw Pożytku Publicznego w sprawie Rady Dialogu z Młodym Pokoleniem. Tym samym procedura wyłaniania członków II kadencji Rady Dialogu z Młodym Pokoleniem została ogłoszona już na nowych zasadach. Ostateczny termin zgłaszania kandydatur upływa z dniem 31 sierpnia 2021 r.
Komentarz: Przypomnijmy, że głównymi zadaniami Rady są m.in. wyrażanie opinii o projektach aktów prawnych oraz programach rządowych w zakresie dotyczącym młodego pokolenia oraz inicjowanie i wspieranie działań na rzecz zwiększania poziomu partycypacji obywatelskiej młodych ludzi w Polsce. Warto też zwrócić uwagę, że w wyniku decyzji Ministra Spraw Zagranicznych, w uzgodnieniu z Przewodniczącym Komitetu do spraw Pożytku Publicznego, powierzono tejże Radzie zorganizowanie konkurs na Młodzieżowego Delegata RP w ONZ. Konkurs został już rozstrzygnięty.
Propozycje uproszczeń i ułatwień
List do parlamentarzystów
W ramach promocji #prosteNGO wysłaliśmy do wszystkich parlamentarzystów list informujący o naszych działaniach i proszący o wsparcie inicjatyw na rzecz uproszczeń. Spotkaliśmy się też z przedstawicielkami Parlamentarnego Zespołu ds. Organizacji Pozarządowych i Społeczeństwa Obywatelskiego.
Konsultacje ustawy o sprawozdawczości
W ramach webinariów dyskutujemy kwestie zapisów projektu ustawy o sprawozdawczości organizacji pozarządowych. Skrzętnie notujemy wszystkie uwagi (zob. Formularz uwag). Zapraszamy do włączenia się w działania na rzecz dobrego, prostego prawa dla organizacji. O rezultatach naszych działań informujemy tutaj: Rezultaty działań proste.ngo
Temat do dyskusji
Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie
W historii tworzenia prawa regulującego sposoby działania organizacji pozarządowych w Polsce ta ustawa ma miejsce szczególne. Jedni uważali ją za swoisty pakt z rządem na temat współpracy, inni za konstytucję sektora. Od początku ustawa budziła liczne kontrowersje, ale jej dwudziestoletnie obowiązywanie nie tylko zmieniło sektor pozarządowy, ale też wpisało się w nasze myślenie o organizacjach. Jeszcze w 2008 roku (na pięciolecie uchwalenia ustawy) dyskutowano, czy nie należałoby napisać jej od nowa (por. Piotr Frączak, Marzena Mendza-Drozd, Działalność pożytku publicznego i organizacje pozarządowe – jaka ustawa?). Dziś, choć obecny rząd zapowiadał daleko idące zmiany, dyskutuje się w zasadzie jedynie nad systemem zlecania zadań i rolą Rady Działalności Pożytku Publicznego. Czy jednak rzeczywiście nie powinniśmy zainicjować debaty nad całością ustawy? Czekamy na Wasze głosy: p.fraczak@schuman.pl.
Legislacja dla opornych – cd.
Kontynuujemy próbę przybliżenia, mniej zorientowanym, procesu legislacyjnego na poziomie rządowym. Dziś zaglądamy za kulisy etapu tworzenia projektu ustawy. To moment, gdy podejmowane są kierunkowe decyzje, a obywatel nie bardzo ma szansę dowiedzieć się, jak do tych decyzji się dochodzi.
Słowniczek
W dyskusji, aby się porozumieć, trzeba przede wszystkim uzgodnić pojęcia. Wiele nieporozumień wynika właśnie z faktu, że zupełnie różnie rozumiemy słowa, którymi się posługujemy. Np. dla jednych lobbing i rzecznictwo to to samo, dla innych – dwie różne filozofie działania. Dlatego będziemy w miarę możliwości tworzyć nasz własny słowniczek, aby było wiadomo, czy mówimy o tym samym. Pierwsze pojęcia już są. Jesteśmy otwarci na Wasze pomysły!
Jeszcze nie zapisałeś się na Biuletyn #prosteNGO? Możesz to zrobić poniżej!
Chcesz się podzielić informacjami lub komentarzami? Prześlij je na piotr.fraczak@ofop.eu