Uczniowskie kluby sportowe nie mogą prowadzić działalności gospodarczej. Jednocześnie w przeprowadzonych w 2003 roku badaniach, w ramach których otrzymano zwrot ankiet od ponad 2,5 tysiąca UKS-ów, ponad 40% z nich wskazało na korzystanie ze sponsoringu, który… wymaga prowadzenia takiej działalności.
Autor: Łukasz Gorczyński
Badania są sprzed prawie 20 lat. Odnoszą się do już nieobowiązującej ustawy o kulturze fizycznej. Abstrahując jednak nawet od ówczesnej regulacji i od faktu częstego błędnego określania „darczyńców” mianem „sponsorów” jedno jest pewne – uczniowskie kluby sportowe działalności gospodarczej prowadzić nie mogą.
Warto tu przypomnieć, że UKS-y mają osobowość prawną i – mimo, że tryb ich rejestracji też powierzony jest staroście – nie należy ich utożsamiać ze stowarzyszeniami zwykłymi, które takiej osobowości prawnej nie posiadają. Mimo posiadania tej osobowości i mimo działania w formie stowarzyszenia ustawodawca wyklucza tego rodzaju podmioty z możliwości prowadzenia działalności gospodarczej.
Na brak możliwości prowadzenia działalności gospodarczej zwrócił uwagę m.in. Sąd Okręgowy w Toruniu w postanowieniu z dnia 2 kwietnia 2013 r. VI GZ 44/13.
W postanowieniu Sąd odwołuje się m.in. do art. 22 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., który wskazuje, że ograniczenie wolności działalności gospodarczej jest dopuszczalne tylko w drodze ustawy i tylko ze względu na ważny interes publiczny. Sąd wskazuje, że ustawa o sporcie dokonała takiego ograniczenia.
Wydaje się jednak, że niemożność prowadzenia działalności gospodarczej przez UKS nie jest podyktowana ważnym interesem publicznym. Wręcz przeciwnie, aby UKS-y mogły zdobywać dodatkowe źródła finansowania swojej działalności służące ich działalności statutowej, np. prowadząc wspomnianą działalność sponsoringową (często na małą, lokalną skalę) możliwość rejestracji takiej działalności wydaje się niezbędna. W przeciwnym wypadku spychane są do „szarej strefy”.
Pamiętać przy tym należy, że działalność gospodarcza w stowarzyszeniach służy zupełnie innym celom, niż działalność gospodarcza w podmiotach czysto gospodarczych. Ma to między innymi wyraz w brzmieniu art. 34 ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. Prawo o stowarzyszeniach, który wskazuje, że dochód z działalności gospodarczej stowarzyszenia służy realizacji celów statutowych i nie może być przeznaczony do podziału między jego członków.
Na marginesie zauważyć należy, że w obecnym stanie prawnym brak jest też możliwości zastosowania względem UKS-ów sankcji art. 9 ustawy o pożytku (dot. sytuacji, kiedy odpłatna działalność pożytku publicznego staje się działalnością gospodarczą).
Problem dostrzega m.in. samo ww. Ministerstwo Sportu, z inicjatywy którego w ramach projektu ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia obciążeń regulacyjnych (UD494) próbowano pozytywnie uregulować ww. kwestię (art. 58 ustawy), dopuszczając możliwość rejestracji działalności gospodarczej przez UKS-y. Niestety – bez rezultatu. Problem więc, choć znany od lat, wciąż pozostaje nierozwiązany.
Zapoznaj się z pełną treścią tekstu dotyczącego problematyki klubów sportowych:
Kluby sportowe jako podmioty trzeciego sektora. Uwarunkowania formalne i kluczowe problemy