Biuletyn #prosteNGO ma służyć wymianie informacji na temat tego, co się dzieje w procesie stanowienia prawa dla NGO i w procesach rzeczniczych na jego rzecz. Zachęcamy chętne osoby i instytucje do współpracy. Biuletyn dostarcza faktów i tez do środowiskowej dyskusji.
SPIS TREŚCI
- W SKRÓCIE
- PROGRAM RZECZNICZY OFOP
- TEMATY DO DYSKUSJI
W skrócie
W planach legislacyjnych
- Koniec pracy Sejmu. Sejm zakończył ostatnie zaplanowane w tej kadencji posiedzenie. Oznacza to, że wiele procesów legislacyjnych zostanie przerwanych i – na zasadzie dyskontynuacji – zostaną wyrzucone do kosza. W najbliższym czasie – o ile nic się nie zdarzy – czeka nas tylko dokańczanie procesów legislacyjnych, które wyszły z Sejmu i pisanie projektów „do szuflad”. Partie szykują programy wyborcze. Między innymi na 9 września 2023 r. Donald Tusk zapowiedział prezentacje 100 konkretów Platformy Obywatelskiej na pierwsze 100 dni. Organizacje też mają swoje propozycje (Kliknij). 29 września 2023 r. Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych planuje spotkanie z politykami i konferencję pod hasłem „Mamy pomysł na Polskę”. Zbliża się więc gorący czas, który – czy chcemy tego, czy nie – przesądzi o kierunkach zmian legislacyjnych w kolejnych latach.
W procesie legislacyjnym
Na poziomie rządowym:
- Rząd boi się sygnalistów? Proces legislacyjny projektu ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa (UC101) (Kliknij) nie doczekał się przesłania do Sejmu tej kadencji.
Komentarz: Z uwagi na dotychczasowy czas pracy nad tym projektem i grożące za to kary finansowe trudno zgadnąć, czy to raczej niechęć, czy nieudolność.
Na poziomie parlamentarnym:
- Na co liczyły organizacje? Zakończenie prac Sejmu przerwało prace nad co najmniej kilkoma projektami, które budziły nadzieję organizacji, choć przecież jakiś wielkich zmian na rzecz uproszczenia prawa dla organizacji nie planowano. Były to:
- komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy Prawo o stowarzyszeniach dotyczący uproszczenia rejestracji stowarzyszeń (nie udało się przygotować – mimo decyzji Komisji ds. Petycji – ostatecznego projektu, mimo iż w samej petycji taka propozycja była już wprost sformułowana),
- poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, który dotyczył zwolnienia organizacji pozarządowych, także stowarzyszeń lub fundacji, z obowiązków podatkowych w zakresie CIT (Marszałek „przetrzymał go w zamrażarce” i nie nadano mu nawet numeru druku),
- komisyjny projekt ustawy o ograniczeniu biurokracji i barier prawnych (druk nr 3502) (Kliknij) (projekt, co prawda nie przygotowywany w konsultacjach z organizacjami, ale wprowadzający kilka ciekawych rozwiązań m.in. uproszczonej księgowości, klubów sportowych itp. Zgłoszony za późno, nie doczekał się nawet pierwszego czytania).
Komentarz: W czasie wyborów posłowie się zmieniają, ale nie zmieniają się postulaty organizacji. Wrócimy więc z tymi tematami w kolejnej kadencji Sejmu.
Program rzeczniczy OFOP-u – rzecznictwo krajowe
Na Campusie Polska Przyszłości
W trakcie spotkania w Olsztynie 26 sierpnia 2023 r. Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych prowadziła seminarium „Jaka Polska po wyborach? Obywatelskie propozycje naprawy państwa”. Debatę poprowadziła Joanna Gzyra-Iskandar, a wzięli udział Antonina Lewandowska (FEDERA Fundacja na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny o prawach kobiet), Łukasz Korzeniowski (Stowarzyszenie Umarłych Statutów) i Piotr Frączak (OFOP).
Dzieje się
Sporny art. 48
Ustawa z dnia 28 kwietnia 2022 r. o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021–2027 zawiera kontrowersyjny (organizacje zwracały na to uwagę już w konsultacjach publicznych) art. 48, który zwalnia „dokumenty i informacje przedstawiane przez wnioskodawców” oraz „dokumenty i informacje wytworzone lub przygotowane przez właściwe instytucje w związku z oceną dokumentów i informacji przedstawianych przez wnioskodawców” spod obowiązku udostępnieniu w trybie przepisów ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej oraz w trybie ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko.
Komentarz: Jak informują przedstawiciele organizacji pozarządowych w komitetach monitorujących zdarzają się przypadki nieudostępnienia informacji o wnioskach składanych w trybie pozakonkursowym członkom komitetów. W istocie uniemożliwia to im pełnienie funkcji monitorowania.
List do Państwowej Komisji Wyborczej
Do PKW wystosowany został list organizacji pozarządowych, w którym apelują o uwzględnienie w przygotowywanych dla obwodowych komisji wyborczych wytycznych w sprawie zadań i trybu przygotowania oraz przeprowadzania głosowania (dalej: wytycznych), instrukcji dotyczącej prawa wyborców do odmowy wzięcia udziału w referendum (czytaj więcej – Kliknij).
Temat do dyskusji
Przewodniczący bez ustaw
Ocena poczynań Przewodniczącego Komitetu ds. Pożytku Publicznego w obszarze legislacji to jeden z kluczowych aspektów analizy systemu współpracy pomiędzy rządem a organizacjami pozarządowymi. Warto więc zapoznać się z tekstem „Nikt ci tyle nie da, co ustawa ci obieca…” i wyrobić sobie własne zdanie na ten temat.
O ekonomii społecznej bez dyskusji?
Minął rok od uchwalenia ustawy o ekonomii społecznej i choć projektodawcy wymuszali szybkie uchwalenie projektu argumentując, że przepisy te są potrzebne do absorpcji funduszy europejskich (kamienie milowe) i obiecywano, że zaraz po uchwaleniu i wejściu w życie ustawy wrócimy do dyskusji i będzie można rozważać korekty, nic takiego się nie wydarzyło. Na początku 2023 roku Ogólnopolska Federacja Organizacji pozarządowych przypomniała, że w przepisach o ekonomii społecznej wciąż jest wiele do poprawienia”
Jeszcze nie zapisałeś się na Biuletyn #prosteNGO? Możesz to zrobić poniżej!
Chcesz się podzielić informacjami lub komentarzami? Prześlij je na piotr.fraczak@ofop.eu