Biuletyn #prosteNGO – 30 września - 13 października 2024 r.

Biuletyn #prosteNGO ma służyć wymianie informacji na temat tego, co się dzieje w procesie stanowienia prawa dla NGO i w procesach rzeczniczych na jego rzecz. Zachęcamy chętne osoby i instytucje do współpracy. Biuletyn dostarcza faktów i tez do środowiskowej dyskusji.

SPIS TREŚCI

W SKRÓCIE
1. W planach legislacyjnych (Spadki i darowizny, Uproszczenie rejestracji stowarzyszeń, NIW o ustawie „pożytkowej”)
2. W procesie legislacyjnym (Przeciw marnowaniu żywności, Rynek pracy, Pomoc prawna, Ochrona zwierząt, Usuwanie skutków powodzi, KGW, Straże pożarne, UEPiK)

PROGRAM RZECZNICZY OFOP
1. Propozycje dotyczące uproszczeń dla III sektora (Szkoła Reprezentacji i Partycypacji Społecznej, Stanowisko OFOP w kwestii konsultowanych rozporządzeń, Prawo i podatki w trzecim sektorze)
2. Minister ds. społeczeństwa obywatelskiego – monitoring (BIP, Test na sprawczość)

DZIEJE SIĘ

TEMATY DO DYSKUSJI

W skrócie

W planach legislacyjnych

Spadki i darowizny. Poseł Sławomir Mentzen reprezentuje wnioskodawców w dwu poselskich projektach dotyczących zmiany ustawy o podatku od spadków i darowizn. Pierwszy SH-020-225/24 (Kliknij) został wycofany z powodu braku wystarczającego poparcia, a drugi SH-020-230/24 (Kliknij) czeka na numer druku.

Komentarz: Posłowie Konfederacji proponują m.in zmianę tytułu ustawy na „o podatku od darowizn” (bez spadków) i np. zmianę ustawy o fundacjach, gdzie art. 16 ma otrzymać brzmienie „Nabycie przez fundację w drodze darowizny pieniędzy lub innych rzeczy ruchomych albo praw majątkowych jest wolne od podatku od darowizn”. Oczywiście zmiana jest tylko kosmetyczna bo obecnie artykuł ten brzmi „Nabycie przez fundację w drodze spadku, zapisu lub darowizny pieniędzy lub innych rzeczy ruchomych albo praw majątkowych jest wolne od podatku od spadków i darowizn”.

Uproszczenie rejestracji stowarzyszeń. Jak dowiedzieliśmy się na spotkaniu Parlamentarnego Zespołu ds. Organizacji Pozarządowych i Społeczeństwa Obywatelskiego współprzewodnicząca Zespołu i wicemarszałek Sejmu Dorota Niedziela wystosowała zapytanie do Komisji Petycji w sprawie komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo o stowarzyszeniach, ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Kliknij), który był efektem Petycji OFOP (Kliknij).
NIW o ustawie „pożytkowej”. Otrzymaliśmy od Narodowego Instytutu Wolności przygotowane propozycje zmiany ustawy (Kliknij) z wyjaśnieniem, że propozycje zmian w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie „Narodowy Instytut Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego, dalej jako „NIW-CRSO”, przesłał w kwietniu 2024 roku do Kancelarii Prezesa Rady Ministrów”, dokument z propozycjami dotyczącymi zagadnień związanych z organizacjami pożytku publicznego. „Ten materiał przygotował NIW-CRSO, gdyż z doświadczenia pracowników NIW-CRSO, którzy zajmują się kwestiami dotyczącymi organizacji pożytku publicznego i wykonują swoje obowiązki zgodnie z tą ustawą, wynika, że niektóre jej przepisy wymagają doprecyzowania lub niewielkiej modyfikacji, aby ich brzmienie nie budziło wątpliwości organizacji pożytku publicznego. Przekazanie go do Przewodniczącej do spraw Pożytku Publicznego było związane z powołaniem przez Minister do spraw Społeczeństwa Obywatelskiego grupy roboczej ds. uproszczeń prawnych dla organizacji pozarządowych”.

Komentarz: Jak pisaliśmy już wcześniej (Kliknij) nie jest łatwo monitorować proces stanowienia prawa dla organizacji pozarządowych. Z zaciekawieniem przejrzeliśmy propozycje NIW-u zmian w ustawie o działalności pożytku. Rzeczywiście dotyczą one w zasadzie doprecyzowywania różnych nieprecyzyjnych zapisów, ale jedna rzecz wydaje się być fundamentalna. Dotyczy ona wydawania środków z 1,5% podatku. Z uwagi na jej znaczenie, poświęciliśmy jej osobny wpis w tezach do dyskusji (Kliknij) .

W procesie legislacyjnym

Na poziomie rządowym

Przeciw marnowaniu żywności. Rozpoczęły się szerokie konsultacje projektu ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu marnowaniu żywności UD133

Komentarz: Jak zwraca uwagę ngo.pl jest to pierwsza „znacząca nowelizacja ważnej dla części NGO-sów ustawy, po 5 latach od jej wejścia w życie” (Kliknij). Na stronie RCL nie ma informacji czy Minister ds. Społeczeństwa Obywatelskiego zgłosił uwagi do tego projektu.

Rynek pracy. W zakładce „Stanowiska zgłoszone w ramach konsultacji publicznych” są już dostępne głosy w ramach konsultacji projektu ustawy o rynku pracy i służbach zatrudnienia UC29 (Kliknij).

Komentarz: Problemem jest to, że chyba nie wszystkie. 25 maja, w ramach konsultacji Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych zgłosiła propozycję, zmian w art. 64 (Kliknij). Niestety uwagi naszej nie uwzględniono, o czym przeczytaliśmy w zakładce „Komitet Rady Ministrów do Spraw Cyfryzacji” w „zazipowanym” pakiecie pod nazwą Projekt ustawy.zip. Teraz jednak nasze uwagi nie znalazły się w odpowiedniej zakładce. Nie ma też jeszcze osobnego zestawienia uwag i odniesienia się do nich. Dlatego przesłaliśmy do sekretariatu RCL-u pytania: 1. dlaczego tak jest i czy to jest dobra praktyka administracji w procesie stanowienia prawa? 2. czy ewentualne protesty i pytania możemy kierować do RCL-u czy bezpośrednio do Wnioskodawcy?

Pomoc prawna. Projekt ustawy o zmianie ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej UD69 został skierowany do konsultacji.

Komentarz: Na stronie RCL nie ma informacji czy Minister ds. Społeczeństwa Obywatelskiego zgłosił uwagi do tego projektu.

Na poziomie parlamentarnym

Ochrona zwierząt. Obywatelski projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie zwierząt oraz zmianie niektórych innych ustaw, który dotyczy m. in. poprawy dobrostanu zwierząt oraz doprecyzowania i rozszerzenia zakresu ochrony zwierząt wpłynął do Sejmu 24 września 2024 – druk nr 700.

Usuwanie skutków powodzi. Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi. Dotyczy on „umożliwienia podatnikom odliczenia od podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych lub podatkiem dochodowym od osób prawnych kwot odpowiadających 200% wartości darowizn przeznaczonych dla poszkodowanych przez powódź we wrześniu 2024 r. w okresie obowiązywania stanu klęski żywiołowej albo w okresie 30 dni następujących po jego odwołaniu”. Projekt skierowano do I czytania na posiedzeniu Sejmu druk nr 698 .

KGW. Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o kołach gospodyń wiejskich oraz ustawy o społeczno-zawodowych organizacjach rolników po dwu czytaniach 1 października (poprawki) i przyjęciu poprawki Senatu, został uchwalony 11 października (Kliknij).

Komentarz: Dyskusja była burzliwa (Kliknij), ale nowelizacja ustawy poparta została prawie jednogłośnie – 390 za, 1 przeciw, 19 wstrzymało się.

Straże pożarne. 11 października uchwalono też poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o ochotniczych strażach pożarnych oraz niektórych innych ustaw druk nr 603

UEPiK. Podkomisja stała ds. współpracy z organizacjami pozarządowymi po rozpatrzeniu – na posiedzeniach w dniach 22 lipca, 11, 24 września i 8 października 2024 r. – projektu ustawy z druku nr 445 przedstawiła swoje propozycje zmian w ustawach o działalności pożytku i o Kołach Gospodyń Wiejskich (Kliknij).

Komentarz: Przed projektem jeszcze długa droga, ale już na tym etapie widać, że wspólna praca posłów i posłanek z przedstawicielami organizacjami prowadzi do rozsądnych kompromisów. Miejmy nadzieję, że vacatio legis umożliwi dobre przygotowanie rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie prowadzenia uproszczonej ewidencji przychodów i kosztów przez niektóre organizacje pozarządowe oraz stowarzyszenia jednostek samorządu terytorialnego, a w tym, przede wszystkim, załączników, które determinują sposób prowadzenia uproszczonej ewidencji w organizacjach. Wydaje się, że w tej chwili możliwe są dwie, sprzeczne ze sobą, tendencje w pracach nad rozporządzeniem. Z jednej strony chodzi o to by jak najbardziej uprościć ewidencje dla najmniejszych organizacji, z drugiej zapewnić, aby te większe (do 1 000 000 złotych) organizacje chcące korzystać z UEPiK-u miały kontrolę nad swoimi finansami. Gdyby taka rozbieżność się pojawiła to chyba lepiej obniżyć, nawet znacznie, próg do którego można stosować UEPiK, niż narzucić organizacjom zbyt duże obowiązki. Będziemy się temu przyglądać.

Program rzeczniczy OFOP-u – rzecznictwo krajowe

Propozycje dotyczące uproszczeń dla III sektora

Szkoła Reprezentacji i Partycypacji Społecznej. 1 października OFOP rozpoczął projekt, który realizowany będzie w konsorcjum z trzema partnerami: Centrum Rozwoju Inicjatyw Społecznych CRIS, Fundacją trzeci.org oraz Polską Fundacją im. Roberta Schumana. Nabór pierwszych uczestników ruszy na przełomie października i listopada (Kliknij).

Komentarz: To już kolejna edycja Szkoły. O uczestnikach poprzedniej możecie przeczytać w publikacji „Metody działania obywateli. W imieniu organizacji” (Kliknij). Aktualny projekt zakłada wsparcie przedstawicieli i przedstawicielek organizacji działających w różnych obszarach polityk publicznych takich jak np. edukacja i kształcenie, rynek pracy, włączenie społeczne czy ochrona zdrowia. Projekt ma na celu rozwój dialogu obywatelskiego poprzez zwiększenie udziału organizacji pozarządowych w procesie stanowienia prawa oraz współkreowaniu, monitorowaniu i ewaluacji polityk publicznych w obszarach ich działalności, a także wzmocnienie ich potencjału do działań rzeczniczych i strażniczych.

Stanowisko OFOP w sprawie konsultowanych rozporządzeń. Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych apeluje o przedłużenie konsultacji społecznych dotyczących projektów rozporządzeń Przewodniczącego Komitetu do spraw Pożytku Publicznego (1/ w sprawie wzorów ofert i ramowych wzorów umów dotyczących realizacji zadań publicznych oraz wzorów sprawozdań z wykonania tych zadań oraz 2/ w sprawie uproszczonego wzoru oferty i uproszczonego wzoru sprawozdania z realizacji zadania publicznego) oraz o wyraźne wskazanie, że przepisy wejdą w życie nie wcześniej niż pod koniec pierwszego kwartału 2025 roku. (Kliknij).
Prawo i podatki w trzecim sektorze. Odbyła się VIII Polsko-Hiszpańska Konferencja Naukowa o bardzo bagatym programie (Kliknij).

Komentarz: Jedną z bolączek sektora obywatelskiego jest brak jego zakorzenienia w teorii. Działacze zdają się być przekonani, że są od działania i teorią się nie przejmują (czasem się wręcz tym szczycą np. Zwolnieni z teorii). Z kolei teoretycy w niewielkim tylko zakresie zajmują się samoorganizacją i zazwyczaj ich analizy, odwołując się do teorii wypracowanych na zachodzie i mających umiarkowaną możliwość stosowania w specyficznych warunkach krajów po transformacji systemowej, nie dotyczą (poza badaniami ilościowymi) bezpośrednio rzeczywistości polskich organizacji. Pojedyńcze „rodzynki” nie budzą zainteresowania ani w świecie nauki ani w świecie pozarządowym, co jeszcze bardziej zniechęca do zajmowania się tematem. A przecież teoria i praktyka to dwie strony tej samej monety. Nie ma lepszego przykładu niż prawo. Tu jak na dłoni widać, że brak wymiany myśli między prawnikami a aktywistami odbija się bezpośrednio na jakości prawa. Dość niszowa i, dodajmy, mało dochodowa praca prawników w organizacjach odbija się na braku teorii, braku dyskusji, a co za tym idzie zainteresowania teoretyków, z którymi III sektor mógłby współpracować. Miejmy nadzieję, że powoli coś w tej sprawie się zmienia.

Minister ds. społeczeństwa obywatelskiego – monitoring

BIP. Nowych wpisów na stronie Biuletynu Informacji Publicznej Ministra ds. Społeczeństwa Obywatelskiego, Przewodniczącego Komitetu ds. Pożytku Publicznego i samego Komitetu ds. Pożytku Publicznego nowych wpisów nie odnotowaliśmy.

Komentarz: Trafiliśmy za to w BIP-ie KPRM-u dokument – ale na stronie Przewodniczącego go nie znaleźliśmy – pod nazwą „Wykaz prac legislacyjnych Przewodniczącego Komitetu do spraw Pożytku Publicznego 2004 stan na dzień 30.08.2024 r.” (Kliknij). Mówi on jedynie o dwu, obecnie konsultowanych, rozporządzeniach. Może nowa Ministra nada planom legislacyjnym większy rozmach.

Test na sprawczość. „Dzięki grupie roboczej ds. uproszczeń prawnych dla organizacji pozarządowych na stole są gotowe propozycje rozwiązań, które nie tylko ułatwią działalności organizacji pozarządowych, ale zachęcą obywateli do jej podejmowania. Teraz ruch należy do rządu” pisze zastępca przewodniczącego Grupy roboczej ds. uproszczeń prawnych dla organizacji pozarządowych przy Przewodniczącej Komitetu ds. Pożytku Publicznego Tomasz Schimanek na ngo.pl (Kliknij).

Komentarz: Te postulaty (pisaliśmy o nich w poprzednim Biuletynie – Kliknij) to nic nowego. Od lat są na sztandarach organizacji pozarządowych. W poprzedniej kadencji Parlamentu już były przepracowane i przygotowane w formie projektów ustaw. Przed wyborami parlamentarnymi komitety wyborcze ugrupowań, które dziś tworzą Koalicję Obywatelską, dostały je w formie gotowych do uchwalenia projektów. A przecież teraz zyskują nowy wymiar. Stają się testem na dobrą wolę i sprawczość urzędu Ministra ds. społeczeństwa obywatelskiego. Oto zaproszeni do współpracy przez Ministrę eksperci przedstawili oficjalnie propozycje. Czy pociągnie to za sobą jakieś działania (dobra wola) i efekty (sprawczość)? Zobaczymy!

Dzieje się

Organizacje

Apel do neo-sędziów. Trzy stowarzyszenia sędziowskie (Iustitia, Themis oraz Pro Familia) wystąpiły z apelem do tzw. neo-sędziów o „samodzielne i niezwłoczne złożenie do Ministra Sprawiedliwości wniosków o powrót na poprzednio zajmowane stanowiska” (Kliknij). Z kolei Ogólnopolskie Zrzeszenie Sędziów „Sędziowie RP” w Krakowie zaapelowało „do wszystkich sędziów, a w szczególności członków stowarzyszeń sędziowskich o zaprzestanie formułowania apeli, które pozostają w rażącej sprzeczności z Konstytucją i godzą bezpośrednio w ustrój sądowniczy Rzeczypospolitej Polskiej” (Kliknij).

Komentarz: Oczywiście organizacje mają prawo występować w imieniu swoich członków i w ich interesie. Problemem jest, gdy interes indywidualny czy grupowy próbuje się przedstawiać jako walkę o dobro wspólne. Pewnie wiele osób ma problem z wyrobieniem sobie własnego zdania w takich sytuacjach i może, na wszelki wypadek, dystansować się od obu stron konfliktu. Jednak ci, którzy w obronie niezależności sędziów i przeciw upartyjnieniu Trybunału Konstytucyjnego protestowali już od 2015 roku nie mają wątpliwości, kto występuję w imieniu dobra wspólnego, a kto w obronie interesów partykularnych.

Fundacja Batorego. Zorganizowała konferencję „Społeczeństwo w działaniu. Siła mobilizacji i samoorganizacji”, której celem było przyjrzenie się „natomiast „ewolucji i rozwojowi społeczeństwa obywatelskiego w Polsce w ostatnich latach, jego przekształceniom w odpowiedzi na zamach na instytucje demokratycznego państwa prawa, na dążenie do zmiany ustroju metodami pozakonstytucyjnymi, na naruszanie praw człowieka czy na próby podporządkowania sfer kultury, edukacji i nauki ideologicznej kontroli przez partie władzy”. Zachęcamy do odsłuchania (Kliknij).

Parlament

Podkomisja stała do spraw współpracy z organizacjami pozarządowymi (PSR02S) planuje 15 października spotkanie, którego celem jest zapoznanie się „z informacją na temat projektu planu finansowego Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego oraz planowanych do realizacji programów w 2025 r.” (Kliknij).
Parlamentarny Zespół ds. Organizacji Pozarządowych i Społeczeństwa Obywatelskiego (Kliknij) spotkał się 8 października. Tematyka spotkania dotyczyła głównie problemów organizacji pozarządowych związanych z powodzią.

Komentarz: Wiele wątków, o jednym było już wyżej (zmiana w ustawie Prawo o Stowarzyszeniach). To co chyba wybrzmiewało wyraźnie to nadzieje i obawy związane rządowym projektem ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej (Kliknij). Tu warto wspomnieć, że w ustawie pojawiły się nowe organizacje wymienione z nazwy tj. „Caritas Polska i podmioty współpracujące” oraz „Polski Związek Łowiecki”. Członkowie Zespołu zapowiedzieli przyglądanie się pracom Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych i obiecali dopraszanie do tej dyskusji organizacji.

Oświadczenie poselskie. 1) Posłanka Bożena Lisowska (KO): „Pani Marszałek! Wysoki Sejmie! „Do mojego biura poselskiego zwróciły się organizacje pozarządowe z Lubelszczyzny z prośbą, abym wygłosiła oświadczenie w tej sprawie. Podnoszą temat nieterminowego rozliczania sprawozdań z realizacji zadań publicznych. Chodzi o akceptację sprawozdania i rozliczenie dotacji. Ustawa o finansach publicznych precyzyjnie wskazuje i określa termin na 30 dni od dnia przedstawienia sprawozdania przez organizacje pozarządowe na wykonanie tego zadania przez administrację publiczną. Niestety ani administracja rządowa, ani samorządowa nie respektują tych terminów, wydłużając termin nawet do roku organizacjom pozarządowym. Generuje to dla nich wiele problemów organizacyjnych i finansowych, dlatego bardzo proszę przewodniczącego komitetu pożytku publicznego i ministra właściwego do spraw społeczeństwa obywatelskiego o podjęcie działań, aby organizacje pozarządowe były traktowane po partnersku i aby te terminy nie były przekraczane. Z wiadomych mi źródeł wynika, że jest to problem systemowy. Nie dotyczy on tylko mojego regionu, województwa lubelskiego (Dzwonek), ale jest powszechny w całej Polsce. Tym bardziej zwracam się do strony publicznej o obligatoryjne dotrzymywanie terminów wynikających z ustawy”. 2) Posłanka Lidia Czechak (PIS): „Chciałam zwrócić się z apelem do pani minister klimatu. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej przesunął termin rozpoczęcie naboru na termomodernizację szkół i może dobrze, bo zwracam się z apelem, aby dokonano istotnych zmian. Niestety z tego programu zostały wyłączone szkoły niepubliczne prowadzone głównie przez stowarzyszenia, które szczególnie zwracają się o to wsparcie, bo nie mają skąd wziąć pieniędzy na termomodernizację. Pani minister, bardzo proszę o refleksję. Nie może być tak, że najpierw wspieraliście przekształcenie tych szkół z publicznych na niepubliczne, a dzisiaj wykluczacie je z dofinansowania” (Kliknij).
Dyskusja w Senacie. Warto zwrócić uwagę na głos Rzecznika Praw Obywatelskich Marcina Wiącka wypowiedziany w Senacie w ramach informacji o działalności Rzecznika Praw Obywatelskich w 2023 roku wraz z uwagami o stanie przestrzegania wolności i praw człowieka i obywatela. Oto Rzecznik, w kontekście niewydolność polskiego wymiaru sprawiedliwości, stwierdził „Jest to systemowy problem polskiego prawa. Sądy są w tej chwili obciążane dodatkowymi kompetencjami, które… Nie ma konieczności, żeby sąd się pewnymi sprawami zajmował. Sąd nie musi rejestrować np. ksiąg wieczystych. Nie musi tego robić sąd. Tak? Sądy co do zasady nie muszą prowadzić rejestrów. A w tej chwili jest tak, że jak kilka osób chce założyć stowarzyszenie czy fundację, to trzeba tę sprawę zgłosić do sądu. Sądy nie muszą się tym zajmować. Takich spraw jest bardzo wiele. Obecnie sądy zajmują się tzw. czynnościami z zakresu ochrony prawnej, a nie jest wymagane przez ani konstytucję, ani akty międzynarodowe, żeby takimi sprawami zajmowały się sądy. Należałoby się zastanowić nad odciążeniem sądów i przeniesieniem tych kompetencji, o których mówię, na organy niesądowe – na referendarzy czy nawet na organy administracji. Dopiero środki odwoławcze w przypadku wystąpienia sporu mogłyby być rozstrzygane przez sądy” (Kliknij).

Komentarz: Warto zwrócić uwagę na ten głos, choćby w kontekście przygotowanej dla OFOP-u ekspertyzy prawna w sprawie postulatu zebrania regulacji prawa organizacji pozarządowych w jednym akcie prawnym – ustawie, której celem i przedmiotem miałoby być ujęcie całości lub większości prawa ngo, stając się dla tego przedmiotu regulacji normatywnych aktem podstawowym (Kliknij). Jeżeli szukamy nowego podejścia do organizacji pozarządowych musimy być otwarci na różne rozwiązania. Oczywiście rejestracja organizacji przez sądy była wynikiem – w pełni uzasadnionej – obawy przed oddaniem wolności samoorganizacji w ręce administracji. Ale po pierwsze czasy się zmieniły (choć arbitralność władzy jest ciągle zagrożeniem dla praw obywatelskich), a po drugie powstanie organizacji spokojnie mogłoby odbywać się nie w formule rejestracyjnej (uznaniowej), ale zgłoszeniowej. W ten sposób i wolność byłaby zapewniona, i sądom odpadłby jeden z niepotrzebnych obowiązków.

Ministra ds. społeczeństwa obywatelskiego

Nawa Ministra. Oficjalnie Adriana Porowska potwierdziła, że przyjęła propozycję, by objąć stanowisko ministry ds. społeczeństwa obywatelskiego.

Komentarz: Jedni piszą „przyjęła propozycję premiera Donalda Tuska” inni, że „decyzją Marszałka Szymona Hołowni (…) zastąpi Agnieszkę Buczyńską”. Przypomnijmy, że jeszcze w zeszłym tygodniu prasa mówiła raczej o kandydaturze Marka Krawczyka. Mówi to wiele o polskiej polityce, ale nie przekreśla nadziei związanej ze zmianą, szkoda tylko, że tak późną . Życzymy nowej pani Minister powodzenia i liczymy na dobrą współpracę, oraz na… zmianę podejścia (Kliknij). Pewne obawy budzą bowiem pierwsze oświadczenia (Kliknij) pani Ministry. Mamy nadzieję, że 1) stwierdzenie, że ustawa o pożytku „wymaga reformy, np. umożliwienia zlecania zadań publicznych organizacjom pozarządowym” dotyczy po prostu zmian deregulacyjnych w dotychczasowych formach zlecania zadań, a 2) zapowiedź okrągłego stołu NGO, „by raz jeszcze z pierwszej ręki usłyszeć o najważniejszych problemach” nie oznacza rozpoczęcia dyskusji – na tematy, które już wielokrotnie były dyskutowane i prezentowane stronie rządowej – od nowa.

Grupa ds. partycypacji. 30 września 2024 r. odbyło się trzecie posiedzenie Grupy roboczej ds. partycypacji i dialogu obywatelskiego (Kliknij).

Komentarz: Pytanie na ile praca grup roboczych – mówimy tylko o kwestii rozwiązań legislacyjnych – będzie się uzupełniać. Nie jest to pytanie czysto teoretyczne. Do relacji partycypacja a organizacje pozarządowe są dwa zasadnicze podejścia. Jedno, które mówi, że organizacje pozarządowe to zagrożenie dla partycypacji i drugie podkreślające, że możliwość działania w organizacjach to jeden z najważniejszych sposobów partycypacji (Kliknij). Pytaniem jest, które podejście zdominuje pracę grupy?

Rada Pożytku. Podsekretarz Stanu Marek Krawczyk dokonał wstępnej akceptacji przyszłego składu strony pozarządowej Rady Działalności Pożytku Publicznego VIII kadencji (Kliknij). OFOP wystosował list w tej sprawie pytając o system wybory i wyrażając zdziwienie, że przedstawiciel największej federacji ponadbranżowej nie został uznany za wystarczająco reprezentatywnego.

Komentarz: Trzeba przyznać, że sytuacja jest co najmniej dziwna. Nie chodzi o brak przedstawiciela OFOP-u w składzie Rady. Dopóki członków Rady nominuje przedstawiciel administracji dotąd Rada będzie – niezależnie od składu – nie ciałem dialogu a jedynie organem doradczym. Minister może sobie dobrać kogo chce. Jednak formuła wstępnej akceptacja to rzecz co najmniej niezwykła. I to w momencie gdy pojawiły się równocześnie spekulacje medialne o zmianie na stanowisku Ministry. A gdzie się podziała ta, podkreślana wielokrotnie, jawność. Pamiętamy wybory do Rady NIW-u? Kilka etapów, wysłuchania, a tu jakby „wyciąganie królika z kapelusza”. Nie wygląda to dobrze, ale to już problem nowej pani Minister.

Ministerstwa

Minister Sprawiedliwości zaprasza do wzięcia udziału w prowadzonych na podstawie art. 5 b ust. 1 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (tj. Dz.U. z 2023 r. poz. 571 oraz z 2024 r. poz. 834) konsultacjach publicznych projektu Programu współpracy Ministra Sprawiedliwości z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami wymienionymi w art. 3 ust. 3 Ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie na lata 2025-2028. Uwagi można zgłaszać w terminie do 24 października 2024 roku (Kliknij).

Temat do dyskusji

Oczekiwania wobec osoby ministra

Z uwagi na dyskusję wobec osoby, która ma zastąpić Agnieszkę Buczyńską w roli Ministra ds. społeczeństwa obywatelskiego pojawiają się głosy, że potrzebny jest ktoś, kto rozumie organizacje pozarządowe (Kliknij). Można też zastanawiać się nie tyle nad osobą, co nad zmianą podejścia w stosunku do organizacji.

Czytaj całość

Status pożytku – do zmiany czy likwidacji?

Pisząc pewne tezy do nowelizacji ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Kliknij) zapowiadaliśmy zajęcie się osobno organizacjami pożytku publicznego (OPP). Wracamy więc do tematu i zapraszamy do dyskusji.

Czytaj całość

Czy wiesz, że…

1947 – Dekretem z 22 października o zmianie i rozciągnięciu mocy obowiązującej dekretu z 7 lutego 1919 r. o fundacjach i zatwierdzaniu darowizn i zapisów na cały obszar państwa polskiego [Kliknij] ujednolicono – po rozbiorach – prawo fundacyjne na terenach Polski.

Komentarz: Jak oceniać ten akt? Z jednej strony można powiedzieć, że uproszczono prawo, które naprawdę było bardzo skomplikowane. Warto wspomnieć, że wcześniej obok siebie funkcjonowały różne porządki prawne odwołujące się m.in. patentu z… 1794 r. Ujednolicenie prawa w tym zakresie, czego nie udało się przecież dokonać w II RP, było koniecznością. Z drugiej jednak strony była to „przygrywka” do likwidacji fundacji w ogóle. Ale o tym za dwa tygodnie.

Jeszcze nie zapisałeś się na Biuletyn #prosteNGO? Możesz to zrobić poniżej!
Chcesz się podzielić informacjami lub komentarzami? Prześlij je na piotr.fraczak@ofop.eu