Biuletyn #prosteNGO ma służyć wymianie informacji na temat tego, co się dzieje w procesie stanowienia prawa dla NGO i w procesach rzeczniczych na jego rzecz. Zachęcamy chętne osoby i instytucje do współpracy. Biuletyn dostarcza faktów i tez do środowiskowej dyskusji.
SPIS TREŚCI
- W SKRÓCIE
- PROPOZYCJE UPROSZCZEŃ I UŁATWIEŃ
- TEMATY DO DYSKUSJI
W skrócie
W planach legislacyjnych
- Nowe regulacje dla konsultacji. W ramach konsultacji społecznych projektu Krajowego Programu Refom 2023/2024 dowiadujemy się, że na III kwartał 2023 r. planuje się „przyjęcie zmiany Regulaminu Sejmu, Senatu i Rady Ministrów w celu zwiększenia wykorzystania konsultacji publicznych i ocen skutków regulacji w procesie stanowienia prawa”.
- Przewodniczący KPP nie ma planów? Po naszym zapytaniu w trybie dostępu do informacji publicznej – patrz niżej – opublikowano 14 marca 2023 roku: „Wykaz prac legislacyjnych Przewodniczącego Komitetu do spraw Pożytku Publicznego – 2023”. Jednak załączony tam dokument mówi o planach, które… zostały zrealizowane w latach 2020-2022.
Komentarz: Czy to znaczy, że możemy spać spokojnie? Raczej nie. Oto w wykazie prac legislacyjnych rządu mamy Projekt uchwały Rady Ministrów zmieniającej uchwałę w sprawie przyjęcia programu wspierania rozwoju społeczeństwa obywatelskiego pod nazwą „Korpus Solidarności – Rządowy Program Wspierania i Rozwoju Wolontariatu Długoterminowego na lata 2018 – 2030” (ID359) (Kliknij), gdzie planuje się „korektę głównego celu Programu i uczynienie nim wzmacniania wolontariatu systematycznego, a nie wolontariatu długoterminowego”. To wygląda na przyznanie się do klęski dotychczasowych założeń, które – przyznajmy – były od samego początku oparte na nierealistycznych założeniach.
- Archiwa i partnerstwo publiczno-prywatne. Projekt uchwały Rady Ministrów w sprawie ustanowienia programu wieloletniego „Budowa i utrzymanie Archiwów Państwowych w formule partnerstwa publiczno-prywatnego” (ID361) (Kliknij)
Komentarz: Wbrew obiecującemu tytułowi program „obejmuje pięć Archiwów Państwowych o regionalnym zasięgu działania (w Koszalinie, Łodzi, Poznaniu, Szczecinie, Piotrkowie Trybunalskim)”, a „Partner Prywatny będzie odpowiadał za przeprowadzenie inwestycji, uzyskanie niezbędnych zgód i pozwoleń oraz techniczne utrzymanie wszystkich obiektów przez okres 25 lat od wybudowania. Partner Prywatny zapewni również sfinansowanie niezbędnych nakładów inwestycyjnych, w tym nakładów odtworzeniowych”. Przypomnijmy tylko, że archiwa są obszarem gdzie funkcjonuje już „swoiste partnerstwo publiczno-społeczne”. Z inicjatywy i przy współudziale organizacji pozarządowej powstało w lutym 2020 Centrum Archiwistyki Społecznej – instytucja współprowadzona przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Fundację Ośrodka KARTA.
- Poradnictwo prawne i mediacje. Organizacje zajmujące się poradnictwem prawnym i mediacjami zainteresuje pewnie, że planowane są prace nad projektem ustawy o zmianie ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej, nieodpłatnym poradnictwie obywatelskim oraz edukacji prawnej oraz niektórych innych ustaw (UD494) (Kliknij), które w dużej części będzie dotyczyć kwestii mediacji.
W procesie legislacyjnym
Na poziomie rządowym:
- Polityki miejskie i klimat. O tym projekcie ustawy (projekt ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu wzmocnienia klimatycznego wymiaru polityki miejskiej) (UD246) (Kliknij) pisaliśmy już w Biuletynie z września 2021roku (Kliknij) i grudnia 2022 roku (Kliknij). Teraz otrzymała go do wglądu Komisja Prawnicza.
Komentarz: Można na stronie znaleźć, choć w „zazipowanej” formie, wyniki konsultacji i zobaczyć obecną wersję projektu… z 15 marca 2023 r. o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw.
- Jeszcze o archiwach. Podobnie po długich miesiącach „ruszyło się” w obszarze archiwów. Właśnie projekt ustawy o zmianie ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach (UD324) (Kliknij) trafił na Komitet Stały Rady Ministrów.
Komentarz: Projekt 28 grudnia 2021 r. trafił do konsultacji społecznych (zaproszeni byli z organizacji Stowarzyszenie Archiwistów Polskich, Stowarzyszenie Archiwistów Instytucji Wymiaru Sprawiedliwości, Polskie Towarzystwo Archiwalne, Ogólnopolskie Stowarzyszenie Archiwistów, Stowarzyszenie Archiwizjoner), a 24 marca 2022 znaliśmy już wynik konsultacji.
- Świadczenia wspierające. Zupełnie inną dynamikę ma praca nad projektem ustawy o świadczeniu wspierającym (UD493) (Kliknij). 23 marca 2023 roku projekt trafił do wykazu planów legislacyjnych, a już 24 marca pojawił się jako projekt na stronie RCL-u. Na razie projekt trafił jedynie do uzgodnień resortowych.
Komentarz: Pytanie czy rząd chce pominąć tu proces konsultacji? Co prawda projekt jest efektem żądań osób z niepełnosprawnościami (protestującymi w Sejmie) i spotkań z częścią środowiska (por. Rafał Bakalarczyk „Świadczenia wspierające dla OzN. Rząd wyciągnął asa z rękawa?” – Kliknij). Jednak konsultacje publiczne są nie po to, by wysłuchać tylko bezpośrednio zainteresowanych, ale też sprawdzić, czy inne grupy społeczne nie mają w tej materii do powiedzenia czegoś istotnego.
Na poziomie parlamentarnym:
- Co z crowdfundingiem? Komisyjny projekt ustawy o zmianie ustaw w celu likwidowania zbędnych barier administracyjnych i prawnych (2628) (Kliknij) został w Senacie odrzucony w całości, a w Sejmie znów skierowany do Komisji Nadzwyczajnej do spraw deregulacji. Planowane posiedzenie – 12 kwietnia 2023 (środa), godz. 12:00 sala nr 111, bud. U.
Dzieje się
Niepubliczne żłobki
Jak podaje Rzeczpospolita (Zuzanna Dąbrowska – „Mysiolandia protestuje”, 20.03.2023) rządowy program „Maluch+” „zamiast zwiększyć liczbę miejsc w żłobkach, może doprowadzić do upadłości części placówek. Zagrożone są te niepubliczne i jak mówi Cezary Miżejewski (Ogólnopolski Związek Rewizyjny Spółdzielni Socjalnych) – „Zasady nowego konkursu ogłoszono dopiero w dniu rozpoczęcia przyjmowania wniosków i bez uprzedzenia praktycznie wypadły z niego organizacje społeczne i podmioty prywatne”.
VAT i dotacje
W środowisku zaczęła się dyskusja na temat tego, co dla organizacji oznacza odpowiedź dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej na wniosek Stowarzyszenia BORIS o wydanie interpretacji indywidualnej ws. podatku od towarów i usług. Zainteresowanych szczegółami – prosimy o kontakt.
Coś się kończy, coś się zaczyna
To już ostatni Biuletyn wydawany w ramach projektu „Dobre prawo dla organizacji społecznych – myśl centralnie, działaj lokalnie” prowadzonego w partnerstwie Fundacji trzeci.org i Polskiej Fundacji im. Roberta Schumana, a realizowany z dotacji programu Aktywni Obywatele – Fundusz Krajowy, finansowanego przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię w ramach Funduszy EOG. Nie oznacza to, że biuletyn przestanie wychodzić. Kontynuowany będzie, na tych samych zasadach, po krótkiej przerwie technicznej. Bądźcie z nami!
Propozycje uproszczeń i ułatwień
Ekonomia społeczna
W ramach projektu proste.ngo zostały przeprowadzone w lutym i w marcu 2023 roku trzy webinaria służące ocenie skutków działania ustawy o ekonomii społecznej oraz propozycji dotyczącej zmian w ustawie, która weszła w życie 30 października 2022 roku. W spotkaniach wzięły udział łącznie 43 osoby, głównie przedstawiciele podmiotów ekonomii społecznej, Ośrodków Wsparcia Ekonomii Społecznej oraz samorządów terytorialnych. Zapraszamy do zapoznania się z zebranymi najważniejszymi zgłoszonymi opiniami, wątpliwościami i propozycjami zgłoszonymi w trakcie spotkań: Kliknij.
Temat do dyskusji
Postulaty na wybory 2023
Na portalu ngo.pl trwa dyskusja nad propozycjami Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych (OFOP) dla polityków przed wyborami.
Monitoring Komitetu do spraw Pożytku Publicznego
Na nasze pytania (patrz Biuletyn – Kliknij) otrzymaliśmy odpowiedzi. 1) Wykaz prac legislacyjnych Przewodniczącego Komitetu do spraw Pożytku Publicznego jest ogólnodostępny i znajduje się na stronie: Kliknij. Zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. z 2017 r. poz. 248), wykaz obejmuje projekty rozporządzeń Przewodniczącego Komitetu, w tym projekty zrealizowane oraz jeden projekt, w stosunku do którego zrezygnowano z dalszych prac. 2) Obecnie trwają robocze konsultacje projektu planu pracy Komitetu do spraw Pożytku Publicznego na rok 2023 i na tym etapie dokument nie podlega udostępnieniu. Planowany termin przyjęcia dokumentu przez KPP to koniec kwietnia br.
Komentarz: Nie czujemy się usatysfakcjonowani odpowiedziami. Wykaz prac legislacyjnych Przewodniczącego Komitetu do spraw Pożytku Publicznego – 2023 r. (pojawił się na stronie już po naszym piśmie) dotyczy planów w latach przeszłych. Wynika z niego, że Przewodniczący nie planuje żadnych rozporządzeń w 2023 roku. Z kolei informacja, że plan pracy KUP na 2023 rok jest w roboczych konsultacjach w marcu 2023 roku źle świadczy o systemie planowania. Czekamy na dostosowanie strony pożytku do standardów BIP, które – po wielu latach zaniedbań – zaplanowane zostało na koniec marca.
Dotacje od JST dla NGO
Reforma finansowej współpracy organizacji pozarządowych i samorządu – a co się z tym wiąże, nowelizacja ustawy o pożytku – wydaje się nieunikniona. Poniższy tekst jest próbą zebrania najważniejszych propozycji i pojawiających się głosów w debacie, jak również próbą pewnego wskazania możliwych kierunków zmian.
Jeszcze nie zapisałeś się na Biuletyn #prosteNGO? Możesz to zrobić poniżej!
Chcesz się podzielić informacjami lub komentarzami? Prześlij je na piotr.fraczak@ofop.eu