Biuletyn #prosteNGO ma służyć wymianie informacji na temat tego, co się dzieje w procesie stanowienia prawa dla NGO i w procesach rzeczniczych na jego rzecz. Zachęcamy chętne osoby i instytucje do współpracy. Biuletyn dostarcza faktów i tez do środowiskowej dyskusji.
SPIS TREŚCI
- W SKRÓCIE
- DZIEJE SIĘ
- PROPOZYCJE UPROSZCZEŃ I UŁATWIEŃ
- TEMATY DO DYSKUSJI
W skrócie
W procesie legislacyjnym
Na poziomie rządowym:
- Aktywizacja zawodowa. Pojawiły się stanowiska zgłoszone w ramach opiniowania projektu ustawy o aktywności zawodowej (UD399) (Kliknij).
Komentarz: Niedawno pisaliśmy o uwagach organizacji do tej ustawy (Kliknij), wcześniej w Biuletynie pisaliśmy o tym, że projekt skierowano do konsultacji (z dość niestandardowymi partnerami), choć sama zakładka Konsultacje pozostała na RCL-u nieaktywna. Na tym etapie trudno jeszcze stwierdzić z całą pewnością, że głos organizacji i obywateli zostanie zignorowany na etapie rządowego procesu legislacyjnego. Jednak takie niebezpieczeństwo istnieje.
- Statystyka, PKD. Do konsultacji trafiła Ustawa o zmianie ustawy o statystyce publicznej (UD474) (Kliknij). Wśród zaproszonych trudno szukać organizacji pozarządowych.
Komentarz: Problemy z PKD w czasie pandemii uderzyły w wiele organizacji. Wydaje się, że dyskusje o zmianach powinny być skonsultowane z organizacjami.
- Ocena oddziaływania na środowisko. Projekt ustawy o zmianie ustawy o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko oraz niektórych innych ustaw (UD375) (Kliknij) skierowany został do rozpatrzenia przez komisję prawniczą.
Komentarz: Przy okazji dowiadujemy się o wynikach konsultacji – znajdują się one w załączniku, choć nie ma ich w zakładce „Odniesienie się wnioskodawcy do uwag”. Przypomnijmy, że w konsultacjach wypowiadały się m.in. OTOP i WWF. „W opinii Fundacji WWF Polska, wejście w życie proponowanych rozwiązań stanowi realne zagrożenie dla środowiska, skutkując znacznym pogorszeniem stanu jego ochrony w postępowaniach w sprawach ocen oddziaływania na środowisko planowanych przedsięwzięć”.
- Sygnaliści. Pojawiła się kolejna wersja Projektu ustawy o ochronie osób zgłaszających naruszenia prawa (UC101) (Kliknij) po ocenie Komitetu do Spraw Europejskich.
Komentarz: Znów o wynikach konsultacji dowiadujemy się przy okazji. Zakładka „Odniesienie się wnioskodawcy do uwag” jest pusta. A przecież tematem zainteresowane są rozliczne organizacje. Wspólne uwagi złożyły m.in. Fundacja „Akademia Antykorupcyjna”, Fundacja im. Stefana Batorego, Helsińska Fundacja Praw Człowieka, Instytut Spraw Publicznych, Niezależny Samorządny Związek Zawodowy Solidarność 80 oraz Sieć Obywatelska Watchdog Polska.
Na poziomie parlamentarnym:
- Dostępność cyfrowa. Do Sejmu trafił Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o dostępności cyfrowej stron internetowych i aplikacji mobilnych podmiotów publicznych (Kliknij). Projekt dotyczy m.in. obowiązku zapewnienia dostępności cyfrowej informacji, które podmiot publiczny umieszcza na nienależących do niego stronach internetowych i aplikacjach mobilnych, doprecyzowania wymagań dotyczących dostępności cyfrowej aplikacji mobilnych, wskazania, iż deklaracja dostępności będzie mogła być opublikowana w innym miejscu niż strona internetowa czy aplikacja mobilna, której dotyczy deklaracja oraz że będzie musiała być publikowana w tym samym języku co strona internetowa lub aplikacja mobilna, której dotyczy, a także terminu na dodanie napisów do opublikowanego nagrania, wcześniej nadawanego na żywo (maksymalnie 14 dni).
- Kodeks pracy. W Sejmie znalazł się też Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Kliknij). Projekt dotyczy wdrożenia do polskiego porządku prawnego postanowień dwóch dyrektyw Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) – 2019/1152 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy w Unii Europejskiej oraz 2019/1158 z dnia 20 czerwca 2019 r. w sprawie równowagi między życiem zawodowym a prywatnym rodziców i opiekunów oraz uchylającej dyrektywę Rady 2010/18/UE.
Komentarz: Warto w tym kontekście wspomnieć o inicjatywie Nasz Rzecznik. Oto, powołując się na zgłoszony przez działający w ramach tej inicjatywy Zespół Praw Kobiet postulat w sprawie urlopów rodzicielskich i dyrektywy work-life balance (Kliknij), Rzecznik Praw Obywatelskich zwrócił się do Anny Schmidt, Pełnomocniczki Rządu ds. Równego Traktowania, w sprawie implementacji unijnej dyrektywy work-life balance z 20 czerwca 2019 r. RPO wnioskuje m.in., by urlop rodzicielki dla każdego rodzica wynosił 100% uposażenia. Przepisy przyznające ojcu dziecka zasiłek w wysokości jedynie 70% podstawy wymiaru zasiłku, podczas gdy matce – 81,5%, powodowałyby dalsze wypychanie kobiet z rynku pracy. (Kliknij).
- Fundacje rodzinne. Senat zgłosił do Ustawy o fundacji rodzinnej (Druk nr 888) (Kliknij) swoje poprawki i projekt wraca do Sejmu.
Dzieje się
Zespół parlamentarny
Parlamentarny Zespół ds. Organizacji Pozarządowych i Społeczeństwa Obywatelskiego planuje spotkanie 8 lutego o godz. 11:00 w sali im. Wojciecha Trąmpczyńskiego. Zapewne, jak zazwyczaj, będzie możliwość uczestniczenia w pracach Zespołu zdalnie.
O kondycji rzecznictwa organizacji pozarządowych
Dzięki badaniom Klon/Jawor przygotowany został raport „Efekt mrożący. O kondycji rzecznictwa organizacji pozarządowych” (por. Julia Bednarek, Polecamy! Raport „Efekt mrożący. O kondycji rzecznictwa organizacji pozarządowych” (Kliknij)
Komentarz: Bardzo dobrze, że podjęto refleksję na temat działań rzeczniczych organizacji. Temat jest ważny z punktu widzenia projektu #prosteNGO i zapewne wielokrotnie do wyników tych badań będziemy wracać.
Nowa publikacja NIW
Ukazała się – z okazji 5-lecia Narodowego Instytutu Wolności – publikacja „Aktywne społeczeństwo w zmieniającej się rzeczywistości. Refleksje po 5 latach działalności NIW -CRSO”
Komentarz: Ponieważ otrzymaliśmy egzemplarz (publikacja jest na razie tylko w wersji papierowej) do Biblioteki Historii Społecznej (Kliknij), a kilka tekstów ostatnich poświeciliśmy próbie oceny działalności NIW (patrz niżej) to postaramy bliżej przyjrzeć się tam zawartym tekstom (książka jest zbiorem autorskich artykułów).
Propozycje uproszczeń i ułatwień
Uproszczenie rejestracji stowarzyszenia
Złożona w Sejmie przez OFOP petycja w sprawie zmiany ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 roku Prawo o stowarzyszeniach (Dz.U. z 2020 r. po. 2261) oraz ustawy z dnia 20 sierpnia 1997 roku o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz.U. z 2022 r. poz.1683 ze zm.) w zakresie dotyczącym wprowadzenia wzorca statutu stowarzyszenia skierowana została do Komisji do Spraw Petycji (Kliknij).
Przegląd tez
Rozpoczęliśmy ostatni rok projektu #prosteNGO. Oczywiście działania na rzecz dobrego, prostego prawa dla organizacji nie zaczęły się wraz z tym projektem, tak też wraz z nim się nie skończą. Planujemy kontynuowanie działań zarówno monitoringowych jak i rzeczniczych. Jednak końcówka projektu, to dobry czas na podsumowanie dotychczasowych działań. Jednym z ważnych efektów pracy w projekcie było zbieranie i doprecyzowanie tez (Kliknij). Chcemy teraz jeszcze raz na nie spojrzeć. Dopisać te, które jeszcze się w naszym wykazie nie pojawiły, a także wybrać te, które są – z uwagi na potrzeby działań organizacji – najważniejsze i najpilniejsze. Zapraszamy do dyskusji.
Temat do dyskusji
Jak to z NIW-em było?
NIW stał się jednym z ważnych elementów zmiany instytucjonalnej dokonującej się po 2015 roku, a mającej wzmocnić społeczeństwo obywatelskie i uporządkować politykę państwa wobec zorganizowanych obywateli. W efekcie powstało szereg organów władzy publicznej, agencji wykonawczych, ciał dialogu. Warto spróbować zobaczyć to jako pewną całość i zastanowić się, czy nie jest to już zbyt skomplikowane.
Jeszcze nie zapisałeś się na Biuletyn #prosteNGO? Możesz to zrobić poniżej!
Chcesz się podzielić informacjami lub komentarzami? Prześlij je na piotr.fraczak@ofop.eu