Biuletyn #prosteNGO ma służyć wymianie informacji na temat tego, co się dzieje w procesie stanowienia prawa dla NGO i w procesach rzeczniczych na jego rzecz. Zachęcamy chętne osoby i instytucje do współpracy. Biuletyn dostarcza faktów i tez do środowiskowej dyskusji.
SPIS TREŚCI
- W SKRÓCIE
- DZIEJE SIĘ
- PROPOZYCJE UPROSZCZEŃ I UŁATWIEŃ
- TEMATY DO DYSKUSJI
W skrócie
W planach legislacyjnych
- Pełnomocnicy. W dziale do dyskusji piszemy o podwójnym państwie, w tym o pełnomocnikach. Warto więc, jako przykład, wskazać, że w ostatnim czasie w planach legislacyjnych rządu mamy projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie ustanowienia Pełnomocnika Rządu do spraw Transformacji Energetycznej Obszarów Wiejskich MRiRW (RD610) (Kliknij) oraz projekt rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie zniesienia Pełnomocnika Rządu do spraw przygotowania reformy publicznej radiofonii i telewizji MKiDN RD608 (Kliknij).
W procesie legislacyjnym
Na poziomie rządowym:
- Ustawa o pożytku. Projekt ustawy o zmianie ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (UD285) (Kliknij) został skierowany 6 października do Sejmu. W Sejmie został zapisany jako druk nr 2695 (Kliknij) i skierowany do I czytania w komisjach Łączności z Polakami za Granicą oraz Spraw Zagranicznych.
Komentarz: Przypomnijmy, że projekt dotyczy „umożliwienia zlecania wykonania zadania publicznego fundacjom utworzonym przez Skarb Państwa dotyczącego działań związanych ze wsparciem Polonii i Polaków za granicą, które są niezbędne ze względu na ochronę istotnych interesów środowisk polskich lub dla realizacji strategicznych celów polityki polonijnej rządu”. Trudno nie widzieć w tym kolejnego sposobu na rozmontowywanie Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie poprzez „obchodzenie” jej dotychczasowych zapisów.
- Fundacje rodzinne. Od ponad roku prace nad projektem ustawy o fundacji rodzinnej (UD172) (Kliknij), co widać na stronie Rządowego Centrum Legislacji, stoją w miejscu.
Komentarz: Informację, która być może zapowiada powrót do tych prac, podała 29 września 2022 r. Rzeczpospolita. Oto Marek Domagalski w tekście „Szykują się kolejne zmiany ważne dla firm ws. sukcesji” (Kliknij) pisze, że „Ministerstwo Rozwoju i Technologii zwróciło się o ocenę funkcjonowania ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją firm, które weszły w życie w listopadzie 2018 r.”, co może być zapowiedzią prezentacji „zapowiadanej od dawna fundacji rodzinnej”.
Na poziomie parlamentarnym:
- Ustawa o fundacjach. Senat przyjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu uproszczenia procedur administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców (druk nr 2479) (Kliknij), w której postulował skreślenie przepisów zmieniające ustawę o fundacjach. „Zdaniem Senatorów zmiana przyjęta przez Sejm może być źródłem nadużyć zmierzających do ograniczania swobody działalności fundacji”. 7 października na Komisji Nadzwyczajnej do spraw deregulacji zarekomendowano odrzucenie tej poprawki.
Komentarz: Przypomnijmy, że Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych oraz Forum Darczyńców w Polsce postulowały rezygnację z planów nowelizacji ustawy o fundacjach (Kliknij). W tej sprawie otrzymały odpowiedź z Kancelarii Prezesa Rady Ministrów: „Departament Społeczeństwa Obywatelskiego nie neguje słuszności przedstawionych argumentów. Niemniej jednak należy zauważyć, że odpowiedzialnym za procedowanie omawianego projektu jest Ministerstwo Rozwoju i Technologii, dalej MRiT do, którego w tym przypadku należy przekazywać wszelkie zastrzeżenia. Mając na uwadze powyższe należy wskazać, że proponowane rozwiązania w zakresie nadzoru i sprawozdawczości wobec fundacji były przedmiotem wątpliwości Przewodniczącego Komitetu do spraw Pożytku Publicznego. Na etapie Stałego Komitetu Rady Ministrów przedstawiono uwagę, w której zanegowano potrzebę wprowadzania postulowanych zmian, tj. poddano silnej sugestii konieczność wykreślenia projektowanego art. 5. Zgłoszona w ten sposób uwaga została jednak przez MRiT odrzucona”. Zastanawia fakt, że z tekstu wynik, że najprawdopodobniej dyskusje nad tymi rozwiązaniami prawnymi nie były przedmiotem prac Komitetu ds. Praw Pożytku Publicznego.
- Praca zdalna. Jak podaje Rzeczpospolita w tekście z dnia 6 października 2022 r. autorstwa Bogusława Kapłona „Praca zdalna na nowych zasadach” (Kliknij): „Wkrótce Sejm uchwali zmianę do kodeksu pracy wprowadzającą na stałe przepisy o pracy zdalnej i uchylającą przepisy o telepracy” (por. Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw [druk nr 2335]) (Kliknij)
Komentarz: Autor artykułu pisze: „Zasadniczo każdy pracodawca, który chce włączyć w organizację działania firmy pracę zdalną, powinien uregulować zasady tej formy pracy. Zwraca uwagę fakt, że ma to dotyczyć nawet małych pracodawców (zatrudniających poniżej 50 pracowników), którzy nie mają żadnych wewnętrznych regulacji, np. regulaminu pracy. Ponieważ wiele firm w ostatnich ponad dwóch latach wypracowało już zasady pracy zdalnej, wejście w życie nowych przepisów będzie oznaczało dla nich konieczność dopasowania ich polityk do nowego prawa. Te, które w ogóle nie uregulowały pracy zdalnej, a praktykują ją, będą musiały wdrożyć stosowne regulacje”. Czy oznacza to nowe obowiązki dla organizacji, które prace zdalną stosowały już od dawna?
Dzieje się
Parlamentarny Zespół ds. Organizacji Pozarządowych i Społeczeństwa Obywatelskiego
7 października 2022 r. odbyło się kolejne posiedzenie Zespołu, tym razem pod tytułem: „Postulaty organizacji pozarządowych – perspektywy i możliwości ich realizacji”. W posiedzeniu poza przedstawicielkami i przedstawicielami Zespołu udział wzięli uczestnicy Szkoły Reprezentacji i Partycypacji Publicznej OFOP-u. Na spotkaniu m.in. senator Kwiatkowski deklarował zajęcie się 1% od CIT dla organizacji pożytku publicznego.
Ekonomia społeczna
Jak zapowiadaliśmy Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych, Ogólnopolski Związek Rewizyjny Spółdzielni Socjalnych oraz Wspólnota Robocza Związku Organizacji Socjalnych wystosowały apel, w którym domagają się w wyjaśnień od ministerstw. Przypomnijmy, że 30 października 2022 r. wchodzi w życie ustawa o ekonomii społecznej tworząca od nowa system, który w tej chwili już istnieje, co rodzi niepewność o losy istniejących dotychczas przedsiębiorstw społecznych oraz ośrodków wsparcia ekonomii społecznej (Kliknij)
Propozycje uproszczeń i ułatwień
Petycja w sprawie wzorca statutu stowarzyszenia – nowa odsłona
Nie doczekawszy się oczekiwanej reakcji na petycję złożoną do Przewodniczącego Komitetu Pożytku Publicznego (patrz tekst na ngo.pl: Kliknij) Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych złożyła petycję ponownie – tym razem do Marszałka Sejmu. Liczymy nie tylko na pozytywny odzew, ale też skuteczne działanie. Czytaj o całym procesie: Kliknij
Podcasty #prosteNGO
Najbardziej typowe formy prawne organizacji pozarządowych to fundacje i stowarzyszenia. To właśnie te organizacje są przedmiotem zainteresowania w badaniu „Kondycja organizacji pozarządowych” przeprowadzonym przez Stowarzyszenie Klon/Jawor. Jaki jest aktualny stan trzeciego sektora? (Słuchaj)
Rekrutacja na webinaria i spotkania w ramach #prosteNGO
- 21 października 2022 r. – webinarium”#prosteNGO! Dotacje w NGO – kontrola i zwroty” (Kliknij)
- 27 października 2022 r. – webinarium dotyczące propozycji 1% podatku od firm dla organizacji społecznych (Kliknij)
- 27 października 2022 r. – spotkanie w Katowicach „#prosteNGO! Dotacje w NGO – kontrola i zwroty” (Kliknij)
- 8 listopada 2022 r. – spotkanie w Warszawie dotyczące propozycji 1% podatku od firm dla organizacji społecznych – 8 listopada 2022 r. (Kliknij)
Temat do dyskusji
Państwo podwójne
Warto przeczytać w Najnowszej Kulturze Liberalnej Nr 716 (40/2022) z 1 października 2022 r. tekst Bartłomieja Sienkiewicza „Jak PiS tworzy podwójne państwo”. Dla organizacji to temat znajomy. Nie od dziś mówi się o tworzeniu przez PIS równoległego społeczeństwa obywatelskiego. Warto na te mechanizmy spojrzeć właśnie z punktu widzenia opinii autora artykułu, który zwraca uwagę na dwa mechanizmy „nowego” zarządzania państwem – powoływanie pełnomocników i tworzenie funduszy celowych.
Monitoring działalności Komitetu ds. Pożytku Publicznego
Po długim czasie mamy wreszcie jednoznaczną odpowiedź: „W związku z wnioskiem o udostępnienie informacji publicznej dot. planu prac Komitetu ds. Pożytku Publicznego na rok 2022, przyjęcia go przez Komitet i zatwierdzenia przez Radę Ministrów uprzejmie informujemy, że taki plan nie został przygotowany i zatwierdzony przez Radę Ministrów” (dla zainteresowanych cała korespondencja tutaj: Kliknij).
Komentarz: To już kolejny dowód na to, że zapisy w powstającej ustawie o NIW (zmieniające m.in. ustawę o działalności pożytku publicznego) wprowadzone już po procesie konsultacji nie były dostatecznie przemyślane. Ani KPP ani przewodniczący ciągle nie mają Biuletynu Informacji Publicznej (choć po naszych zapytaniach dostaliśmy odpowiedź, że: „Obecnie trwają prace nad dostosowaniem strony www.gov.pl/web/pozytek do wymogów określonych w ustawie o dostępie do informacji publicznej”). Teraz z kolei okazuje się, że Przewodniczący, który kieruje pracami KPP nie dopełnił prawnych obowiązków (zgodnie z art. 34f Komitet przyjmuje plan prac Komitetu i przedstawia go Radzie Ministrów do zatwierdzenia). Oznacza to, że władza nie przestrzega prawa, które sama dla siebie stworzyła. Ciekawe byłoby, czy organizacje pozarządowe mogą równie pilnie podchodzić do swoich prawnych obowiązków?
Jeszcze nie zapisałeś się na Biuletyn #prosteNGO? Możesz to zrobić poniżej!
Chcesz się podzielić informacjami lub komentarzami? Prześlij je na piotr.fraczak@ofop.eu