Biuletyn #prosteNGO – 8-21 grudnia 2021 r.

Biuletyn #prosteNGO (19)
Biuletyn #prosteNGO ma służyć wymianie informacji na temat tego, co się dzieje w procesie stanowienia prawa dla NGO i w procesach rzeczniczych na jego rzecz. Zachęcamy chętne osoby i instytucje do współpracy. Biuletyn dostarcza faktów i tez do środowiskowej dyskusji.

SPIS TREŚCI

  1. W SKRÓCIE
    1. W procesie legislacyjnym (m.in. ustawodawca znowu zapomina o ngo, Lex Czarnek, straże pożarne)
  1. DZIEJE SIĘ
    1. Dane o podatnikach 1% PIT
    2. Wyniki POWER 2.16
  1. PROPOZYCJE UPROSZCZEŃ I UŁATWIEŃ
    1. Petycja OFOP-u w sprawie PPK
    2. Relacja z Konferencji w Senacie RP
  1. TEMATY DO DYSKUSJI
    1. Czym jest klub sportowy?
    2. Prawo – między lobbingiem a ładem korporacyjnym

W skrócie

W procesie legislacyjnym

Na poziomie rządowym:

Komentarz: Pewnie nie byłoby w tym nic dziwnego gdyby nie fakt, że jego konsultacje zakończyły się w kwietniu. Co prawda nie były zbyt szerokie. Z organizacji, które zaproszono do zgłaszania uwag (w konsultacjach nikt nic nie zgłosił) były: Instytut na Rzecz Ekorozwoju, Polska Izba Ekologii, Zielone Mazowsze, Polski Alarm Smogowy, Lokalne Alarmy Smogowe. Jednak, co ciekawe, na konsultacje dano 10 dni z uwagi na pilny charakter projektu… wynikający „przede wszystkim z konieczności wprowadzenia nowej definicji stref, w których dokonuje się oceny jakości powietrza”. Jak widać, aż tak pilny nie był.

Na poziomie parlamentarnym:

  • Oświata, kolejny krok. Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1849) dotyczący spenalizowania czynów polegających na przekroczeniu uprawnień lub niedopełnienia obowiązków w zakresie opieki lub nadzoru nad małoletnimi przez osoby kierujące jednostkami organizacyjnym zapewniającymi ten nadzór i opiekę 15 grudnia skierowano do I czytania w komisjach do Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży.

Komentarz: Ten projekt rządowy (UD227), jak już pisaliśmy, był konsultowany, ale po raz kolejny rubryka „Odniesienie się wnioskodawcy do uwag” w dziale konsultacji społecznych nie została wypełniona. W ramach uzgodnień i opiniowania wnioskodawca odniósł się do uwag, a w ramach konsultacji już nie. Czy przypadkiem organizacje nie powinny w tej sprawie coś zrobić? To się staje stałą praktyką.

  • Ustawodawca znowu zapomina o działalności organizacji pozarządowych? Poselski projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach zapewniających możliwość prowadzenia działalności gospodarczej w czasie epidemii COVID-19 (druk nr 1846) dotyczy możliwości wykonywania przez pracownika (lub osoby pozostającej w stosunku cywilnoprawnym z pracodawcą) nieodpłatnych testów w kierunku SARS-CoV-2, możliwości żądania pracodawcy od pracownika lub osoby pozostającej w stosunku cywilnoprawnym z tym pracodawcą okazania informacji o posiadaniu ważnego negatywnego wyniku tekstu diagnostycznego w kierunku SARS-CoV-2, informacji o przebytej infekcji wirusa SARS-CoV-2 lub informacji o wykonaniu szczepienia przeciwko COVID-19. Projekt 14 grudnia skierowano do I czytania w komisjach do Komisji Zdrowia.

Komentarz: Ustawodawca po raz kolejny zapomina o działalności organizacji pozarządowych (już w samym tytule ustawy odnosząc się wyłącznie do działalności gospodarczej). A czy np. organizacje nie będące pracodawcą nie powinny mieć takich możliwości w stosunku do swoich wolontariuszy np. pracujących z dziećmi, seniorami, osobami chorymi?

Komentarz: Warto dodać, że projekt ten procedowany przez rząd (UD212) był konsultowany środowiskowo (najwięcej uwag zgłosiła Wspólnota Robocza Związków Organizacji Socjalnych WRZOS). Cieszy odniesienie się wnioskodawcy do uwag zgłoszonych w konsultacjach, jednak w argumentacji (patrz zał. nr 1 do Raportu – zestawienie uwag – konsultacje publiczne) przy odrzuceniu (w sumie znaczącej większości poprawek) stosowano często formułę: „Uwaga nieuwzględniona wykraczająca poza zakres projektu ustawy”. Zastanawiające jest, czy konsultacje – w sytuacji gdy nie ma konsultowania samych założeń do ustawy – nie powinny być traktowane jako również uzasadnione wnioski do rozszerzenia zakresu proponowanej ustawy?

Komentarz: Warto zwrócić uwagę na specjalne przywileje dla strażaków m.in. przy organizacji imprez masowych „bez stosowania restrykcyjnych przepisów ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych, czyli np. bez konieczności zapewnienia funkcjonariuszy ochrony fizycznej. Te funkcje będą spełniali strażacy na określonych zasadach. Imprezy będą organizowane w remizach za zgodą wójta, a także w innych miejscach gminy”. Rozluźniono też przepisy antykorupcyjne („Uznaliśmy, że kontrola społeczna w gminach nad tymi zjawiskami jest na tyle dobra, że to wszystko jest na tyle transparentne i na tyle ważne społecznie, że można tutaj uwzględnić postulat złagodzenia przepisów antykorupcyjnych”) i teraz znów wójt będzie mógł zasiadać w zarządzie lokalnej straży. Cytaty pochodzą z wypowiedzi Sekretarza Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Macieja Wąsika na posiedzeniu Senatu. Warto też przytoczyć preambułę tej ustawy: „Doceniając szczególną postawę obywatelską ochotniczego pożarnictwa Bogu na chwałę, ludziom na pożytek na przestrzeni dziejów naszej państwowości, kierując się konstytucyjnym prawem do dobrowolnego zrzeszania się, stanowi się, co następuje…”


Dzieje się

Dane o podatnikach 1% PIT

Fundacja Avalon wystąpiła do Ministerstwa Finansów z apelem o możliwość udostępniania danych podatników przekazujących 1% podatku. Otrzymała odpowiedź odmowną. Argumentem był fakt, że wszelkie zasugerowane zmiany, wymagają nowelizacji aktualnie obowiązujących ustaw (także m.in. dodanie dodatkowej klauzuli zgody w formularzach PIT).

Komentarz: Kwestia 1% jest jednym z tych rozwiązań w Ustawie o działalności pożytku publicznego, które wymagają zmian. Chodzi tu zarówno o praktykę zbierania 1% na osoby fizyczne, jak i zaufania do instytucji państwa. Od 2020 roku, gdy scentralizowano system przekazywania pieniędzy do organizacji pożytku publicznego, wiele z nich skarżyło się, że otrzymali znacznie mniej pieniędzy, niż w poprzednich latach. Może czas jeszcze raz przemyśleć o powrocie do sytuacji, gdy każdy podatnik sam odprowadzał 1% swojego podatku do odpowiedniej organizacji.

Wyniki POWER 2.16

Znamy wreszcie wyniki konkursu (pierwotnie miały być one ogłoszone w październiku) nr POWR.02.16.00-IP.06-00-016/21 pn. Podnoszenie kompetencji eksperckich przedstawicieli organizacji pozarządowych w zakresie niezbędnym do prawidłowego udziału w procesie stanowienia prawa. Ale zanim je ogłoszono, to komunikatem z 10 grudnia 2021 r. Instytucja Pośrednicząca zmieniła Regulamin konkursu podwyższając alokację z 5 000 000,00 na 7 000 000,00 PLN. Tak oto beneficjentami konkursu są: 1) Forum Turystyki Regionów (831 337,50 zł) na projekt RAZEM można LEPIEJ kształtować prawo (POWR.02.16.00-00-0130/21); 2) Federacja Pacjentów Polskich (925 652,50 zł) – Podnoszenie kompetencji eksperckich przedstawicieli organizacji pacjenckich (POWR.02.16.00-00-0145/21); 3) Regionalne Centrum Informacji i Wspomagania Organizacji Pozarządowych (866 906,25 zł) – Pozarządowi eksperci ds. stanowienia prawa (POWR.02.16.00-00-0136/21); 4) Stowarzyszenie Zielony Kwadrat im. Ryszarda R (989 100,00 zł_ – Idziemy po wiedzę ekspercką )POWR.02.16.00- 00-0146/21) 5) Warmińsko-Mazurski Sejmik Osób Niepełnosprawnych (859 350,00 zł) – NGO – równorzędny partner w procesie stanowienia prawa 6) Fundacja Przestrzeń Inicjatyw Regionalnych – Społecznik (773 032,70 zł) – Pozarządowe Centrum Dobrej Legislacji (POWR.02.16.00-00-0132/21) 7) Fundacja Niepodległości (877 175,00 zł) – Człowiek – najlepsza inwestycja – edycja III (POWR.02.16.00-00-0135/21) 8) Stowarzyszenie MOST (591 135,00 zł) – Akademia NGO – stanowienia dobrego prawa! (POWR.02.16.00-00-0129/21)

Komentarz: Jak czytamy w uzasadnieniu zmiany regulaminu – „Zgodnie z regulaminem konkursu Instytucja Organizująca Konkurs (IOK) przyjęła, że negocjacje będą dotyczyły większej liczby projektów, niż wynika to z alokacji dostępnej w konkursie, tak by zapewnić maksymalne wyczerpanie kwoty przeznaczonej na dofinansowanie projektów w konkursie. W związku z tym zaproszono do negocjacji 8 wnioskodawców, których projekty nieznacznie różniły się punktacją. Wszyscy zaproszeni do negocjacji wnioskodawcy zakończyli je z pozytywnym wynikiem, a zwiększenie alokacji do 7 mln zł pozwoli na dofinansowanie ich projektów”. Dzięki zwiększeniu alokacji, dotacje otrzymały: Fundacja Przestrzeń Inicjatyw Regionalnych – Społecznik, Fundacja Niepodległości, Stowarzyszenie MOST (choć to ostatnie ze swoim budżetem mieściło się w pierwotnej alokacji).


Propozycje uproszczeń i ułatwień

Petycja OFOP-u w sprawie PPK

Złożonej w Sejmie petycji w sprawie uproszczeń dla organizacji w PPK ciągle nie ma na liście petycji. Na liście tej nic nie zmieniło się jednak od 30 września 2021 roku.

Relacja z Konferencji w Senacie RP

Jest już krótka relacja z Konferencji, która odbyła się 3 grudnia 2201 r. w Senacie RP. W tekście zamieszczone są m.in. interaktywne prezentacje, a także tezy do wystąpienia Pani Wicemarszałkini Senatu RP Gabrieli Morawskiej–Staneckiej.


Temat do dyskusji

Czym jest klub sportowy?

Kluby sportowe są ważną częścią sektora pozarządowego. Mimo liczebności, kluby sportowe w Polsce nadal często traktowane są jako mocno autonomiczny fragment trzeciego sektora i jako zbiór podmiotów funkcjonujących gdzieś na jego obrzeżach. Zdaje się to podejściem błędnym. Łatwo można bowiem dostrzec jak ważnymi i jak wielowymiarowymi są miejscami realizacji interakcji społecznych, a przez to jak ważne jest – też dla wzmocnienia znaczenia samego trzeciego sektora – traktowanie tych podmiotów jako „swoich”. Zresztą, przy obecnej definicji klubu sportowego wiele organizacji być może jest klubem sportowym… sama o tym nie wiedząc.

Prawo – między lobbingiem a ładem korporacyjnym

Że polska ustawa o działalności lobbingowej nie działa – to nawet nie tajemnica poliszynela, to oczywista oczywistość. Ale warto zadać pytanie, dlaczego ona nie działa i do czego – tak w ogóle – taka ustawa jest nam potrzebna.


Jeszcze nie zapisałeś się na Biuletyn #prosteNGO? Możesz to zrobić poniżej!
Chcesz się podzielić informacjami lub komentarzami? Prześlij je na piotr.fraczak@ofop.eu