Biuletyn #prosteNGO ma służyć wymianie informacji na temat tego, co się dzieje w procesie stanowienia prawa dla NGO i w procesach rzeczniczych na jego rzecz. Zachęcamy chętne osoby i instytucje do współpracy. Biuletyn dostarcza faktów i tez do środowiskowej dyskusji.
SPIS TREŚCI
- W SKRÓCIE
- PROPOZYCJE UPROSZCZEŃ I UŁATWIEŃ
- TEMATY DO DYSKUSJI
W skrócie
W planach legislacyjnych
Znów o pracy zdalnej? 29 listopada 2021 w planach legislacyjnych rządu pojawił się Projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (UD318) dotyczący m.in. możliwości kontroli trzeźwości oraz kontroli na obecność środków działających podobnie do alkoholu, ale też zmian w organizacji pracy zdalnej.
W procesie legislacyjnym
Na poziomie rządowym:
- Znów o pracy zdalnej c.d. Projekt zdążył już wejść na ścieżkę legislacyjną rządu (6 grudnia) – choć jeszcze samego projektu nie ma.
Komentarz: Przypomnijmy – o zmianach dotyczących zatrudniania zdalnego pisaliśmy w Biuletynie nr 4 (Projekt ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy, ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych oraz ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy [UD210]). 29 września 2021 r. wnioskodawca odniósł się do uwag zgłoszonych w ramach konsultacji publicznych (w konsultacjach nie wzięły udziału organizacje pozarządowe, chyba, że wliczymy do nich izby gospodarcze i studenckie poradnie prawne), a teraz projekt ten został połączony do wspólnego procedowania z projektem ustawy pod numerem UD318. Warto też zajrzeć do Projektu ustawy o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (UD211), który również procedowany będzie dalej – jako UD318.
Na poziomie parlamentarnym:
- W obronie przedsiębiorców. Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o Radzie Ministrów oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1813) dotyczy „wzmocnienia instytucjonalnego i proceduralnego systemu tworzenia prawa, które dotyczy przedsiębiorców – od założeń, po konsultacje i ocenę skutków”. 30 listopada 2021 r. projekt skierowano do I czytania w komisjach – Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Gospodarki i Rozwoju.
- Nadzór nad szkołami. Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo oświatowe oraz niektórych innych ustaw (druk nr 1812) dotyczy wzmocnienia roli organu sprawującego nadzór pedagogiczny, w tym w szczególności kuratora oświatowego. 30 listopada 2021 r. projekt skierowano do I czytania w komisjach: Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Obrony Narodowej.
Komentarz: Projekt ustawy, który w rządowym procesie legislacyjnym miał numer UD228, to już kolejna ustawa, która zostaje przyjęta przez Radę Ministrów i skierowana do Sejmu bez odniesienia się wnioskodawcy do uwag zgłoszonych w konsultacjach – a zgłosiły je m.in. Fundacja Centrum Edukacji Obywatelskiej, Fundacja na rzecz Praw Ucznia, Fundacja Promyk Słońca, Fundacja Rodzice Szkole, Fundacja SYNAPSIS, Fundacja WWF Polska, Piaseczyńskie Porozumienie Rad Rodziców, Polski Związek Głuchych, Ruch Społeczny Obywatele dla Edukacji, Społeczne Towarzystwo Oświatowe, Stowarzyszenie Dyrektorów Wrocławskich Szkół Podstawowych, Stowarzyszenie Ośrodek Działań Ekologicznych Źródła, Związek Harcerstwa Polskiego oraz organizacje społeczne zrzeszone w Sieci Organizacji Społecznych SOS dla Edukacji. Jak już nie raz podkreślano w ten sposób w procesie konsultacji brakuje realizacji jednej z 7 zasad konsultacji, która mówi, że „Każdemu, kto zgłosi opinię, należy się merytoryczna odpowiedź w rozsądnym terminie, co nie wyklucza odpowiedzi zbiorczych” (zasada responsywności). Jednak organizacje nie składają broni – patrz niżej.
- Permanentny stan wyjątkowy? Po odrzuceniu większości poprawek Senatu Sejm przyjął, a Prezydent podpisał Ustawę z dnia 29 października 2021 r. o budowie zabezpieczenia granicy państwowej.
Komentarz: Przypomnijmy, że Senat proponował m.in. ograniczenie wprowadzonego czasowego zakazu przebywania w stosunku do osób wykonujących zawód dziennikarza oraz przedstawicieli organizacji pozarządowych niosących pomoc humanitarną, medyczną i prawną. Niestety Sejm odrzucił te poprawki.
- Jak do pożaru. Rządowy projekt ustawy o ochotniczych strażach pożarnych (druk nr 1765) przemknął przez Sejm. 29 listopada 2021 r. I czytanie w komisjach. 1 grudnia 2021 r. – II czytanie na posiedzeniu Sejmu (poprawki w komisjach). 2 grudnia 2021 r. – III czytanie i ustawę przekazano Prezydentowi i Marszałkowi Senatu.
Dzieje się
Ustawa wdrożeniowa
OFOP zbiera podpisy pod stanowiskiem organizacji społeczeństwa obywatelskiego do projektu ustawy o zasadach realizacji zadań finansowanych ze środków europejskich w perspektywie finansowej 2021-2027. W stanowisku zwraca się uwagę m.in. na respektowanie europejskiej zasady partnerstwa, w tym równorzędności podmiotów społeczeństwa obywatelskiego względem innych partnerów.
Wysłuchanie publiczne i apele
Z inicjatywy organizacji działających na rzecz oświaty 6 grudnia 2021 r. kluby opozycyjne: Koalicji Obywatelskiej, Lewicy, PSL-KP i Polski 2050 zorganizowały publiczne wysłuchanie w Sejmie dotyczące projektu nowelizacji prawa oświatowego (tzw. „lex Czarnek”). Równocześnie organizacje pojedynczo (np. apel Amnesty International) i zbiorowo (np. Apel do parlamentarzystów o zatrzymanie prac nad “Lex Czarnek” i “Lex Wójcik”) apelują o odrzucenie tej ustawy.
Komentarz: Szczególnego znaczenia nabiera list otwarty Zarządu Głównego STO „Polska oświata nad przepaścią„. STO to organizacja, która od 1988 tworzyła wyłomy w scentralizowanym, zarządzanym odgórnie, systemie oświaty PRL-u i przez ponad 30-lat systematycznie prowadziła działalność w społecznych szkołach.
Fundusze sąsiedzkie
Centrum Analiz i Modeli Społecznych przygotowało rozwiązanie legislacyjne dotyczące zmiany Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, a postulujące wprowadzenia w gminie „funduszu sołeckiego”, w ramach którego mogą być udzielane dotacje na finansowanie oddolnej aktywności mieszkańców podejmowanej na rzecz najbliższego sąsiedztwa” Propozycja ta trafiła do członków parlamentarnego zespołu ds. organizacji pozarządowych i społeczeństwa obywatelskiego.
Komentarz: Trudno powiedzieć, czy dalsza rozbudowa ustawy i tworzenie kolejnych funduszy na poziomie gminnym – przy i tak malejących środkach na działalność społeczną – może przynieść zmianę na lepsze? Liczymy na poważną debatę.
Konkursy POWER 2.16
Zapytaliśmy Kancelarię Premiera, co z wynikami ostatniego naboru w konkursie nr POWR.02.16.00–IP.06–00–016/21 pn. „Podnoszenie kompetencji eksperckich przedstawicieli organizacji pozarządowych w zakresie niezbędnym do prawidłowego udziału w procesie stanowienia prawa”, w którym nabór zakończył się 6 lipca 2021 r. Zgodnie z informacją na stronie spłynęło 29 wniosków na łączną kwotę 24 660 415,08 zł. Według odpowiedzi z KPRM wyniki mają być na przełomie listopada i grudnia (początkowo w październiku), ale ciągle ich na stronie nie ma.
Propozycje uproszczeń i ułatwień
Petycja w Sejmie
Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych z inicjatywy Zespołu OFOP „Proste prawo dla NGO” wystosowała do Sejmu petycję na rzecz szybkiej zmiany Ustawy o pracowniczych planach kapitałowych.
Konferencja w Senacie
3 grudnia 2021 r. odbyła się w Senacie konferencja „#prosteNGO. Perspektywy rozwoju organizacji pozarządowych – przeszkody prawne dla wolności zrzeszania się”. Cały zapis spotkania dostępny jest na stronie Parlamentarnego Zespołu ds. Organizacji Pozarządowych i Społeczeństwa Obywatelskiego: Kliknij
Komentarz: Obecny na konferencji wicedyrektor Tomasz Moliński z Departamentu Społeczeństwa Obywatelskiego KPRM „wyraził poparcie dla uproszczenia procesu rejestracji stowarzyszeń”. Czy oznacza to, że Przewodniczący Komitetu Pożytku Publicznego pozytywnie odniósł się do petycji o uproszczenie rejestracji stowarzyszeń? Czekamy na oficjalne pismo.
Webinaria o wolności zrzeszania się
Trwa rekrutacja na grudniowe webinaria dotyczące wolności zrzeszania się i problemów z prawem organizacji pozarządowych: Kliknij
Temat do dyskusji
8 zasad prostych NGO
Poszczególne ustawy tworzą system prawny, w którym konkretne zapisy należy czytać w szerszym kontekście. Dlatego też tak ważne przy planowaniu uproszczeń jest myślenie o kontekście zmian legislacyjnych i dlatego też – obok propozycji szczegółowych zapisów – konieczne jest myślenie o rozwiązaniach całościowych. W myśleniu tym powinno brać się pod uwagę kilka zasad.
Jeszcze nie zapisałeś się na Biuletyn #prosteNGO? Możesz to zrobić poniżej!
Chcesz się podzielić informacjami lub komentarzami? Prześlij je na piotr.fraczak@ofop.eu